بررسی تقدس نمادهای شیر و مار در تذکرهالاولیا و هزار حکایت صوفیان(براساس نظریه کهن الگوی یونگ)

کهن الگوها مضامین مشترکی هستند که به طور ناخودآگاه در حافظه جمعی مردم یککشور و حتی مردم جهان حضور دارند. از آنجایی که عرفان نگاه متفاوتی نسبت به جهاندارد، نویسنده متن عرفانی برای بیان تجارب خود، از زبانی خاص و به خصوص نمادها ورمزهایی ویژه استفاده می کند. بنابراین مخاطب نیز برای درک این مفاهیم، باید به تحلیلاین رمزپردازیها بپردازد. نگارندگان در این پژوهش، دو نماد شیر و مار را که ازپرکاربردترین و پیچیده ترین نمادهای جانوری هستند، در دو متن عرفانی تذکرهالاولیا وهزار حکایت صوفیان بر اساس نظریه کهن الگوی یونگ با روش توصیفی- تطبیقی بررسیکردهاند. شیر در باورها و اساطیر ملل، جایگاه خاصی دارد و در نگاه کهن الگویی به طورعام و منظومه عرفانی به طور خاص، به عنوان سمبل آتش، پارسایی، پرتو خورشید،پیروزی، دلاوری، روح زندگی، درندگی، سلطنت، شجاعت، عقل، غرور، قدرت، قدرت الهی،قدرت نفس، مراقبت و مواظبت شناخته شده است. مار نیز در اسطوره و عرفان وآرکی تایپ ها سرچشمه حیات و تخیل، نماد اصلی زمین، موجودی مافوق انسان و طبیعت،نگهبان مردگان، رمز هوشیاری، هاتف غیبی، نحوست و شومی و همچنین رمز شب وتاریکی و درمانبخشی تلقی شده است. براساس یافته های این تحقیق، این دو نماد، دارایچهره ای دوگانه هستند؛ اما در آثار مورد نظر، بیشتر بر جنبه مثبت آنها تاکید شده است.در پایان بحث نتایج به صورت جدول و نمودار ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

تذک رهالاولیا ، هزار حکایت صوفیان ، نماد ، شیر ، مار ، نظریه کهن الگوی یونگ