بررسی و ارزیابی عوامل موثر در زوال و فرسودگی شهری

بافت های قدیمی شهری در اکثر شهرهای ایران علی رغم وجود ارزش های نهفته در آن جواب گوی نیازمندی های ساکنان اصلی خود نبوده و با خواسته های زندگی امروزی منطبق نیست بدین سبب با پدیده جابجایی اقشار اجتماعی و در مواقعی با تخریب و نوسازی، حتی در مواردی خاص با رها کردن زندگی و کاشانه همراه است. فرسودگی و پژمردگی این بافت ها و مشکل زا بودن آن در کشور، به دلیل کمبود خدمات، زیرساخت ها و تاسیسات زیربنایی عدم کشش مناسب و کافی شبکه ترافیکی و ناتوانی بافت های قدیمی در جوابگویی به تمامی نیازهای جدید و امروز شهروندان است. این پژمردگی و عدم پاسخگویی در ادبیات امروزی تحت عنوان زوال شهری نامیده می شود. زوال شهری که پدیده ای جدید در هسته های مرکزی شهرهاست در سال های اخیر با پیامدهای اجتماعی و کالبدی خاصی همراه است. زوال شهری ماهیتی پیچیده و چندبعدی دارد و دربرگیرنده ابعادمحیطی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ذکری است که در پاسخ گویی به جایگاه شهروندان می تواند شهروندان و شهروندان را بیش از پیش ببرد. در شهر می شود. نیاز به طرح و بررسی مسائل شهری به صورت سیستماتیک و در پیوند با حوزههای اجتماعی-اقتصادی، یکی از وظایف اصلی برنامه ریزی شهری به شمار می آید. یکی از حوزه هایی که به شدت نیازمند این گونه از تحلیل است، حوزه ناکارآمدی و زوال شهری است، که عمدتا به صورت بافت های ناکارآمد و منزوی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. عدم توجه به چنین کارکردهایی، طرحهای توسعه شهری را به سمت ناکارآمد متمایل مینماید. تجربیات مبتنی بر سه دهه اخیر در ایران بیانگر این نکته است که اهمیت مداخله در پهنه های رو به زوال شهری با نظر به سیر تحولات این نگرش تاکنون یکی از چالش های جدی پیش روی دست اندرکاران شهری است.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: بافت شهری ، فرسودگی شهری ، زوال و پژمردگی شهری.