سازوکار و قوانین و مقررات کار با اشعه و مزایا و فوق العاده پرتوکاری

با توجه به اهمیت سلامت فرد در نحوه و کیفیت انجام کار و تامین امنیت در محیط های کاری بالاخص محیط های کار با اشعه از جمله نیروگاه های اتمی و نیز سلامت بهداشت روانی کارکنان و ایمن سازی محیط کاری ، قانون حفاظت در برابر اشعه وضع گردیده است .کارکنان بخش های مختلف نیروگاه های اتمی چنانچه اصول ایمنی را رعایت نکننده در معرض اشعه های مضری قرار می گیرند که منجر به عوارضی همچون کاهش عمر مفید فرد بیماری سرطان عقیم شدن و ... می گردد. قانون ملی حفاظت در برابر اشعه با تاکید برایجاد اطمینان کافی در پرسنل خود مبنی بر ایمن بودن محیط کاری وضع شده است . حق اشعه و مزایا و فوق العاده های در ارتباط باکار با اشعه مانند درصد اشعه ، مرخصی ، بازنشستگی و ساعات کار در مشاغل برای این منظور لحاظ شده اند که تماس و کار با اشعه وپرتوها برای انسان بیماری زا است و ممکن است در صورت عدم رعایت تدابیر لازم بیماری های خطرناک و غیر قابل درمانی ایجاد نماید.لذا غرض از این مزایا کاهش میزان مواجهه کارکنان با اشعه و پرتوها هستند. با توجه به گسترش روز افزون کاربرد پرتوها در امورگوناگوندر کشور، بیستم فروردین ماه ۱۳۶۸ قانون حفاظت در برابر اشعه به دلیل نیاز مبرم جامعه و با هدف حفاظت کارکنان، مردم، نسل های آینده ومحیط زیست در برابر اثرات زیان آور پرتوها، به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که دامنه شمول مقررات واحکام آن، کلیه امور مربوط به حفاظت در برابر اشعه در سطح کشور را در بر می گیرد؛ تا جایی که برای انجام فعالیت در این ارتباط(به غیر از مواردمستثنی شده به موجب آیین نامه )، مستلزم دریافت پروانه اشتغال از واحد قانونی یعنی سازمان انرژی اتمی ایران است . فصل سوم این قانون به نظارت و بازرسی ، فصل چهارم به جرائم ومجازات ها وفصل پنجم آن مقررات ویژه را پیش بینی نموده است . مع ذلک ، ماده ۲۰این فصل برای پرتوکاران از اهمیت فوق العاده ای برخوردار و حقوقی را برای آنان و نیز در واقع تکالیفی را جهت دارندگان پروانه ،اختصاص داده است . عمده مزایای متعلقه به افرادی که به طور مستمر به کار با اشعه اشتغال دارند با توجه به مفاد ماده ۲۲ آیین نامه اجرایی و بالاخص بند های چهارگانه ماده ۲۰ قانون حفاظت دربرابراشعه ، عبارت است از: کاهش ساعات کار هفتگی ، افزایش میزانمرخصی استحقاقی سالیانه ، افزایش مدت خدمت مورد قبول(سنوات ارفاقی )و سرانجام پرداخت تا ۵۰ درصد حقوق و مزایا به عنوان فوقالعاده کار با اشعه . اما، علیرغم الزامی و آمره بودن احکام مذکور در ماده قانونی یاد شده؛ به دلایلی بند ۱و۲ آن در واحد قانونی رنگ اجرایی به خود نگرفته ، بند ۳ به جای اجباری شدن، موکول به درخواست پرتوکار می شود و بند ۴ آن همواره در اجراء با فراز ونشیب ها، چالش ها و تبعیضات ناروا مواجه بوده است .

کلیدواژه ها:

اشعه ، پرتوکاری ، مزایا و فوق العاده ، حق اشعه