ریزگردها، منابع ایجاد و تأثیر آنها بر محصولات کشاورزی مطالعه موردی مزارع نیشکر جنوب استان خوزستان

وقوع پدیده گرد و غبار و کدورت غیرمتعارف هوا بدلیل کاهش نزولات جوی طی سالهای اخیر و نیز فراهم بودن شرایط برای آغاز و تشدید پدیده فرسایش بادی همگی زمینه را برای افزایش گردوغبار فراهم کرده است اطلاعات هواشناسی موجود نشان میدهد درسالها اخیر نسبت به دوره های قبل وقوع این پدیده تشدید شده است این وضعیت باعث کاهش دریافت تشعشعات خورشیدی توسط گیاه می شود و از آنجا که نیشکر ذاتا گیاهی با نیاز نوری بالاست کدورت هوا باعث عدم پاسخ مناسب گیاه به نهاده های مصرفی و کاهش کارایی مصرف آب و کود می شود. حسب اطلاعات موجود قرار گرفتن بیش از 17 درصد دوره فعال رشد نیشکر درخوزستان (21 ممیز 42 روز طی ماه های اردیبهشت - شهریور) درشرایط نوری بسیار کم می تواند به تنهایی مسبب کاهش 16 ممیز 41 درصدی عملکرد محصول را از بابت نقصان تولید فراورده های فتوسنتزی یا بیوماس گردد وجود گردوخاک و یا کدورت هوا خود تاثیرات ثانویه ای نیز بدنبال دارد که باعث تشدید نقصان رشد می شود. کاهش تبادل روزنه ای و افزایش دمای درونی برگها و کاهش گذر نور به سمت برگها، حل شدن جزیی املاح نشت کرده بر روی برگ و ایجاد برگ سوزی موضعی بویژه در محل روزنه های برگ، افزایش هجوم کنه تارتن نیشکر (کنه زرد) بدلیل نشست گرد و خاک بر روی تارهای تنیده شده بوسیله آفت بر روی سطح برگ و مستور شدن محل اختفا و زاد و ولد آن و کاهش اثر بخشی سموم علف کش مورد استفاده در مزارع نیشکر به لحاظ پوشیده شدن سطح برگ علفهای هرز با گرد و خاک همگی در زمره تاثیرات ثانویه می باشند.