تعیین مناسب ترین توزیع آماری جهت تحلیل فراوانی حداکثر بارش ۲۴ ساعته سالیانه با استفاده از نرم افزارهای HEC-DSSVue و HEC-SSP

حداکثر بارش ۲۴ ساعته سالیانه یکی از مهم ترین متغیرهای هیدرولوژیکی است که نقش مهمی در حجم و بزرگی سیلاب دارد؛ بنابراین پیش بینی دقیق آن می تواند به برنامه ریزی بهتر در هنگام وقوع سیلاب و مدیریت منابع آب کمک کند. پژوهش حاضر با هدف انتخاب مناسب ترین توزیع آماری جهت تحلیل فراوانی حداکثر بارش ۲۴ ساعته سالیانه با استفاده از نرم افزارهای HEC-DSSVue و HEC-SSP در شهرستان بروجرد انجام شد. بدین منظور ابتدا دادههای حداکثر بارش ۲۴ ساعته در هر سال برای دوره آماری ۲۰۲۲-۲۰۰۰ استخراج شد. سپس با استفاده از ۹ توزیع آماری پارتو تعمیم یافته ، لوگ نرمال، لوگ ۱۰ نرمال، لوگ پیرسون نوع سه ، گاما، مقادیر حدی تعمیم یافته ، پیرسون نوع سه ، نرمال و لجستیک تعمیم یافته در نرمافزار HEC-SSP برازش یافتند. در نهایت با استفاده از مناسب ترین توزیع احتمالی ، حداکثر بارش ۲۴ ساعته سالیانه برای ایستگاه سینوپتیک بروجرد در دوره بازگشت های ۲، ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰ ، ۲۰۰ و ۵۰۰ سال محاسبه گردید. نتایج حاصل از برازش توزیع های آماری نشان داد که توزیع پارتو تعمیم یافته با مقدار آماره آزمون کلموگراف اسمیرنوف ۱۱۵/۰ بهترین برازش را برای دادههای حداکثر بارش ۲۴ ساعته سالیانه برای منطقه مورد مطالعه دارد. همچنین حداکثر بارش ۲۴ ساعته سالیانه پیش بینی شده بر اساس توزیع پارتو تعمیم یافته برای در دوره بازگشت های ۲، ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۵۰۰ سال به ترتیب برابر با ۰۳/۵۳، ۸۲/۷۳، ۶۶/۸۲، ۵۳/۸۸، ۸۷/۹۳، ۱/۹۷، ۱۸/۱۰۰ و ۵۲/۱۰۴ میلی متر به دست آمده است . نتایج این پژوهش می تواند ابزاری مهم برای تصمیم گیری و تدوین سیاست هایی با هدف کاهش اثرات رویدادهای حدی عمل کند.

کلیدواژه ها:

سری زمانی حداکثر بارش سالیانه ، توزیع آماری پارتو تعمیم یافته ، HEC SSP ، تحلیل فراوانی ، شهرستان بروجرد