بررسی پیامدهای سدسازی های ترکیه بر امنیت ملی کشورهای تاثیرپذیر از دجله و فرات

ترکیه با برخورداری از موقعیت بالادستی در حوضه آبریز دجله و فرات، ۱۴ سد بر فرات و ۸ سد بر دجله ساخته است. از آنجا که سرشاخه های اصلی رودهای یادشده از خاک ترکیه سرچشمه می گیرد، این سدسازی ها، قابلیت مهار تقریبا تمام آورد سالانه رودهای دجله و فرات در خاک این کشور را ایجاد کرده است. سدسازی های ترکیه زمینه منازعه کشورهای تاثیرپذیر از رودهای بین المللی دجله و فرات با این کشور و میان یکدیگر را فراهم ساخته است. هدف پژوهش تبیین پیامدهای سدسازی های ترکیه بر امنیت ملی کشورهای تاثیرپذیر از دجله و فرات است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی می کوشد به این پرسش پاسخ دهد: سدسازی های ترکیه بر رودهای دجله و فرات چه پیامدهایی بر امنیت ملی کشورهای تاثیرپذیر از این رودها داشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد سدسازی های ترکیه به تضعیف اکوسیستم های طبیعی با خشک شدن بخش های وسیعی از تالاب های میان رودان و تخریب محیط زیست منطقه تاثیرپذیر با شکل گیری کانون های ایجاد و انتشار ریزگرد، افزایش بیماری، بیکاری، قاچاق، ناامنی و گسترش مهاجرت منجر شده است. ترکیه با استفاده از موقعیت ژئوپلیتیکی، سیاست های یکجانبه گرایانه و توسعه طلبانه خود را از طریق کنترل منابع حیاتی و راهبردی حوضه آبریز دجله و فرات، عملیاتی و نقش هیدروهژمونی، ایفا کرده است. سدسازی های ترکیه، امنیت ملی کشورهای تاثیرپذیر از رودهای دجله و فرات را به مخاطره انداخته است. گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و با ابزار فیش برداری از اسناد، کتب، رسانه ها، مقالات و منابع الکترونیکی صورت پذیرفته است.

کلیدواژه ها:

Environmental security ، Water shortage crisis ، Middle East ، Tigris and Euphrates ، Turkish dams. ، امنیت زیست محیطی ، بحران کم آبی ، خاورمیانه ، دجله و فرات ، سدسازی های ترکیه.