مروری بر پهنه های زغال سنگ ایران و بررسی آماری معادن زغال سنگ حرارتی

رسوبات زغال دار ایران عموما از تریاس بالایی آغاز و تا ژوراسیک میانی ادامه دارد. حوضه های زغال دار شامل ۲ حوضه شمالی (البرز ) و ایران مرکزی (نایبند- کرمان ) است که حوضه البرز خود شامل ۳ پهنه البرز شرقی ، البرز مرکزی و البرز غربی و حوضه نایبند- کرمان شامل ۲ پهنه کرمان و طبس و نواحی اطراف می شود. پهنه طبس خود شامل ۴ ناحیه پروده، نایبند، مزینو و آبدوغی است . زغال سنگ های حرارتی کشور به طور متوسط دارای مارک نیمه آنتراسیت تا آنتراسیت ، وزن مخصوص میانگین ۱/۶ - ۱/۵ گرم بر سانتی مترمکعب ، ارزش حرارتی ۶۵۰۰ - ۵۵۰۰ کیلوکالری بر کیلوگرم، کربن ثابت ۸۰ - ۶۰ درصد، رطوبت ۲- ۰/۵ درصد، خاکستر ۳۰- ۱۰ درصد، گوگرد ۳/۵ - ۰/۵ و مواد فرار ۱۷ - ۳ درصد هستند. پتانسیل بالقوه زغال سنگ کشور حدود ۳ میلیارد تن ذخیره زغال سنگ حرارتی است که عمده آن در استانهای خراسان جنوبی و کرمان قرار دارد. به دلیل در الویت قرار دادن اکتشاف زغال سنگ کک شو متاسفانه این ذخایر تحت اکتشاف سیستماتیک قرار نگرفته است . ذخیره قطعی قابل استخراج زغال سنگ حرارتی در کشور تا به امروز حدود ۵۰۰ میلیون تن است و مابقی باید تحت اکتشاف قرار گیرد مجموعا. ۲۲۲ پروانه بهره برداری معدن زغال سنگ (کک شو و حرارتی ) در ۱۵ استان کشور صادر شده است که از این تعداد، ۱۱۷ معدن فعال است . آمارها و اطلاعات ارائه شده طی سال های ۱۴۰۰-۱۳۹۹ گردآوری شده است .

کلیدواژه ها:

زغال سنگ حرارتی ، خصوصیات زغال سنگ ، حوضه های زغال دار ایران ، پهنه های زغال سنگ ایران ، معادن زغال سنگ ایران