تحلیل عدم قطعیت پارامترها در برآورد حداکثر سیلاب محتمل در حوضه سد بختیاری با روش مونت کارلو

اطمینان و اعتبار سیل های حدی مخصوصا حداکثر سیلاب محتمل (PMF)، مستلزم در نظرگرفتن منابع عدم قطعیت در برآورد سیل است. عدم قطعیت پارامترهای مدل­های بارش-رواناب، از جمله منابع اصلی عدم قطعیت در برآورد سیل می باشند. در این پژوهش از روش مونت کارلو برای برآورد عدم قطعیت هیدروگراف PMF به علت عدم قطعیت در پارامترهای واسنجی مدل بارش-رواناب در حوضه بختیاری در جنوب غربی ایران استفاده شده است. برای برآورد هیدروگراف PMF ناشی از حداکثر بارش محتمل (PMP)، از مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS استفاده شد. برای مدل­سازی تلفات، تبدیل بارش به رواناب و روندیابی جریان در آبراهه ها به ترتیب از روش­های شماره منحنی SCS، هیدروگراف واحد کلارک و ماسکینگام استفاده شد. نتایج نشان داد که عدم قطعیت در دبی اوج و حجم هیدروگراف PMF به علت عدم قطعیت تمام پارامترها به ترتیب برابر با ۱۳/۱۷ و ۷۹/۶ درصد است. عدم قطعیت در دبی اوج هیدروگراف PMFبه علت عدم قطعیت پارامترهای شماره منحنی، تلفات اولیه، زمان تمرکز، ضریب ذخیره کلارک، K ماسکینگام و X ماسکینگام به ترتیب برابر با ۰۵/۵، ۴/۰، ۷۸/۳، ۸۵/۳ ، ۰۵/۴ و ۰۱/۰ درصد است. همچنین عدم قطعیت در حجم هیدروگراف PMFبه علت عدم قطعیت پارامترهای شماره منحنی، تلفات اولیه، زمان تمرکز، ضریب ذخیره کلارک، K ماسکینگام و X ماسکینگام به ترتیب برابر با ۴۶/۴، ۳۳۲/۰، ۳۲۸/۰، ۶/۱، ۰۸/۰ و ۰۰۰۲/۰ درصد است. بنابراین برای کاهش عدم قطعیت در برآورد هیدروگراف PMFباید به ترتیب در برآورد پارامترهای شماره منحنی، K ماسکینگام، ضریب ذخیره کلارک و زمان تمرکز دقت بیشتری کرد.

کلیدواژه ها:

عدم قطعیت پارامترها ، PMF ، مدل HEC-HMS ، روش شبیه سازی مونت کارلو