ارائه یک الگوریتم برای انتخاب منطبق ترین محصولات کشاورزی بر حسب شرایط اقلیمی (مطالعه موردی: دشت سومار استان کرمانشاه)

با توجه به نقش اساسی بخش کشاورزی در تامین امنیت غذایی، افزایش روزافزون تغییرات آب و هوایی به­دلیل تغییر اقلیم جهانی و وابستگی میزان عملکرد محصولات کشاورزی به شرایط اقلیمی، بررسی رابطه بلندمدت شرایط اقلیمی و عملکرد محصولات کشاورزی در راستای هماهنگ سازی عملیات زراعی با روند تغییرات اقلیمی، ضروری به­نظر می رسد. در این تحقیق، برای رتبه بندی منطبق ترین محصولات کشاورزی با شرایط اقلیمی دشت سومار در استان کرمانشاه، یک الگوریتم غربال گر با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی منطقه ارائه شده است. بدین منظور ابتدا با استفاده از شاخص شانون-وینر، حساسیت بوم نظام زراعی مدنظر نسبت به تغییرات اقلیمی سنجیده شد. سپس، با استفاده از روش رگرسیون خطی چندگانه و با کاربرد نرم افزار SPSS، مدل های رگرسیونی بین داده های اقلیمی و عملکرد محصولات تشکیل شد و پس از بررسی شروط استفاده از رگرسیون خطی در مورد تمام مدل ها، صحت مدل های ساخته شده، مورد تائید قرار گرفت. در ادامه، وزن پارامترهای اقلیمی موثر با استفاده از روش مقایسات زوجی، محاسبه شد که بر طبق نظر خبرگان، پارامتر دمای حداقل ماهانه با وزن ۱۶۹/۰ موثرترین و پارامتر متوسط سرعت باد ماهانه با وزن ۰۳۲/۰ کم­اثرترین پارامترهای اقلیمی شناخته شدند. در نهایت رتبه بندی منطبق ترین محصولات با شرایط اقلیمی دشت سومار در استان کرمانشاه، با استفاده از روش تاپسیس و محاسبه میزان شاخص شباهت که نشان دهنده امتیاز هر محصول است، به­دست آمد. مطابق نتایج حاصله، محصولات لوبیا، جو، کلزا با شاخص های شباهت ۶۰۱/۰، ۵۷۳/۰ و ۵۶۴/۰ بیش­ترین تطابق و تنباکو، گوجه فرنگی و ذرت علوفه ای با شاخص های شباهت ۳۷۶/۰، ۵۱۳/۰ و ۵۱۸/۰ کم­ترین تطابق را با شرایط اقلیمی محدوده طرح دارند.

کلیدواژه ها:

Agrobiodiversity ، Crop Screening ، Ranking Crops ، Regression model ، TOPSIS method