تعیین روند تغییر دمای خاک در اقلیم های مختلف استان کرمانشاه

تعیین روند تغییر دمای خاک، به دلیل ارتباط تنگاتنگ با مدیریت پایدار کشاورزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق، به منظور بررسی روند تغییر دمای خاک سه ایستگاه کنگاور، کرمانشاه و سرپل ذهاب که دارای اقلیم های مختلف هستند، سری داده های روزانه دمای خاک ۲۵ ساله (۱۹۹۳ تا ۲۰۱۸) این ایستگاه ها، از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد. با استفاده از میانگین های روزانه دمای خاک، میانگین های دوره گرم سال (بهار و تابستان)، دوره سرد سال (پاییز و زمستان) و سالانه بر اساس تقویم شمسی، تنظیم و محاسبه شدند. از دو آزمون من-کندال و تخمینگر شیب سن، برای تحلیل روند دمای خاک در سطوح اطمینان ۹۵% و ۹۹%، استفاده شد. تحلیل سری داده های ایستگاه سینوپتیک کنگاور، حاکی از وجود روند افزایشی معنی دار در دمای خاک توسط هر دو آزمون بود. در ایستگاه کرمانشاه، علیرغم صعودی بودن مقادیر دمای خاک در همه اعماق موردنظر، معنی داری در روند میانگین سالانه دمای خاک مشاهده نشد. ایستگاه سرپل ذهاب نیز هیچ گونه روندی را نشان نداد. در ایستگاه های کنگاور و کرمانشاه، روند افزایش دمای قسمت های سطحی خاک، مقدار بیشتری را نشان داد که به دلیل تاثیرپذیری بیشتر بین دمای سطح خاک و دمای هوا است. متوسط افزایش دمای عمق ۵ سانتیمتری خاک برای ایستگاه کرمانشاه ۰۴/۰ درجه سلسیوس در سال و ایستگاه کنگاور ۱/۰ درجه سلسیوس در سال برآورد شدند. افزایش میانگین سالانه دمای خاک ایستگاه های دارای روند افزایشی، عمدتا ناشی از ذخیره سازی گرما، در دوره گرم سال تشخیص داده شد.

کلیدواژه ها:

من-کندال ، شیب سن ، دوره گرم ، دوره سرد ، اعماق خاک