نقش شکل های سلولی در ویژگی های یک شبکه زلزله پیچیده

بسیاری از پدیده­های طبیعی (زلزله، شراره های خورشیدی و سیگنال­های الکتریکی مغز) همانند یک سامانه پیچیده عمل می کنند. روش­های زیادی برای تحلیل و بررسی سامانه های پیچیده معرفی شده­اند، از جمله این روش­ها می­توان به تحلیل سری های زمانی، نظریه آشوب، جبر خطی و شبکه های پیچیده اشاره کرد. در این مقاله برای بررسی رفتار شبکه زلزله های ایران از ۱۲ ژوئن ۱۹۰۰ تا ۱۲ دسامبر ۲۰۱۵ از روش شبکه های پیچیده استفاده شده است. منطقه جغرافیایی ایران را با دو روش هیلپیکس و مربعی تقسیم­بندی کردیم. در روش شبکه­بندی هیلپیکس، منطقه مورد مطالعه به سلول­های لوزی-کروی و در روش شبکه بندی مربعی به سلول­های مربعی تقسیم­بندی شده و در هر دو روش، سلول­های ایجاده عرض جغرافیایی و مساحت­های یکسانی دارند. برای ساخت شبکه، اگر زلزله­ای در داخل یک سلول اتفاق بیفتد، این سلول تبدیل به گره می­شود و دو گره برای دو رویداد متوالی با یک یال به هم متصل می شوند. توان هرست محاسبه شده در این کار یک همبستگی زمانی طولانی درسری­های زمانی زلزله را نشان می دهد. بنابراین، سامانه زلزله یک سیستم خود سازمانده است. در این مقاله ما نشان دادیم از بین پنج ایالت لرزه زمین ساختی مهم ایران ( البرز- آذربایجان، کپه داغ، ایران مرکزی و شرق ایران، زاگرس و مکران) قطب­های شبکه زلزله ایران در منطقه زاگرس قرار دارند که از نظر لرزه­ای بسیار فعال است. رفتار توانی تابع توزیع احتمال با شبکه ساخته شده با روش هیلپیکس، ویژگی­های رفتار بدون مقیاس را نسبت به شبکه­ای که بر اساس سلول­های مربعی ساخته شده است، بهتر نشان می دهد. ماهیت توانی ضریب خوشه­بندی میانگین با شبکه­های ساخته شده با دو روش نشان می­دهند که شبکه زلزله ایران بدون مقیاس و غیرتصادفی است. با مقایسه نتایج بین دو روش می­توان دید که روش شبکه­بندی هیلپیکس روش بهتری برای ساخت شبکه زلزله است.

کلیدواژه ها:

شبکه پیچیده ، روش هیلپیکس ، روش مربعی ، زلزله