شناسایی مهم ترین متغیرهای محیطی در پیش بینی مکانی مناطق مستعد سیل گیری با استفاده از مدل بیشینه آنتروپی در بخشی از استان گلستان

سیل یک بلای طبیعی مخرب طی سال­های گذشته بوده است. در پژوهش حاضر به منظور مدل­سازی و تهیه نقشه­ی مکانی مناطق مستعد سیل­گیری حوزه آبخیز سالیان­تپه واقع در استان گلستان با مساحت  ۴۷/۴۵۱۵ کیلومتر مربع، از مدل بیشینه آنتروپی که یکی از مدل­های پیشرفته داده­کاوی است استفاده شده است. بدین منظور در ابتدا براساس گزارش­های موجود و بررسی­های میدانی نقشه پراکنش سیل تهیه گردید. در ادامه سیزده متغیر اثرگذار به عنوان عوامل پیش­بینی کننده شامل طبقات ارتفاعی، درصد شیب، جهت شیب، بارندگی، فاصله از شبکه زهکشی، کاربری اراضی، سنگ شناسی، بافت خاک، انحنای طرح، انحنای پروفیل، شاخص رطوبت توپوگرافی، تراکم زهکشی و شاخص توان جریان، شناسایی و به مدل معرفی شدند. سپس سه سری متفاوت از نقاط وقوع خطر سیل (ds۱, ds۲, ds۳) شامل ۷۰ درصد برای آموزش و ۳۰ درصد برای اعتبار سنجی مدل به صورت تصادفی آماده گردید، تا دقت و صداقت[۱] مدل براساس شاخص ROC مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج نشان داد که مدل بیشینه آنتروپی با دقت عالی (بالای ۹۰ درصد) مناطق مستعد سیل­گیری را پیش بینی نموده است. همچنین در این تحقیق درجه اهمیت متغیر­ها توسط مدل مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که دو عامل تراکم زهکشی (حدود ۴۹درصد اهمیت) و فاصله از جریان (حدود ۱۵درصد اهمیت) به عنوان مهم ترین عوامل محیطی موثر بر سیل­گیری منطقه مورد مطالعه، شناسایی شدند. [۱] robustness

کلیدواژه ها:

حوزه آبخیز سالیان تپه ، ربوستنس(صداقت مدل) ، شاخص Roc ، عوامل پیش بینی کننده سیلاب ، مدل داده کاوی