برآورد رطوبت ظرفیت زراعی و نقطه پژمردگی دائم گیاه با استفاده از داده های استوانه های دوگانه و حل عددی معکوس در بافت های مختلف خاک

در این پژوهش از نرم­افزار HYDRUS- ۲D/۳D برای برآورد نقاط ظرفیت زراعی (FC) و نقطه پژمردگی دائم (PWP) با استفاده از رویکرد حل معکوس، استفاده شد. برای این منظور، داده­های نفوذ تجمعی اندازه­گیری­شده به روش استوانه­های دوگانه در ۹۵ نقطه از مناطق مختلف استان اصفهان به عنوان ورودی مدل مورد استفاده قرار گرفت. خاک­های مورد مطالعه در هفت کلاس بافتی شامل لوم­شنی (SL)، رسی (C)، لوم (L)، لوم سیلتی (SiL)، لوم رسی (CL)، لوم رس سیلتی (SiCL) و رس سیلتی (SiC) قرار گرفتند. در اکثر نمونه­ها مقادیر شبیه­سازی­شده FC و PWP کمتر از مقدار اندازه­گیری­شده آنها بود. نتایج نشان داد که کمترین میزان خطا در برآورد نقاط FC  مربوط به بافت SL (۸۸۴/۰= R۲ و ۰۲۱/۰=RMSE) و بیشترین خطای برآورد FC مربوط به بافت C (۱/۰= R۲ و ۱۲۲/۰=RMSE) بود. همچنین کمترین خطای برآورد نقاط PWP  مربوط به بافت L (۸۵۸/۰= R۲ و ۰۰۳/۰=RMSE) و بیشترین خطای برآورد PWP مربوط به بافت C (۲۱/۰= R۲ و ۰۲۵/۰=RMSE) بود. در کل میزان خطای شبیه­سازی با افزایش میزان رس در خاک و سنگین­تر شدن بافت خاک افزایش پیدا کرد. همچنین در همه خاک­ها مقادیر PWP شبیه­سازی­شده نسبت به مقادیر FC شبیه­سازی­شده، همخوانی نسبتا بیشتری با مقادیر اندازه­گیری­شده آنها داشت. مقادیر ضریب تبیین برای FC و PWP در همه خاک­ها به ترتیب معادل ۷۷/۰ و ۸۰/۰ بود. در کل روش حل عددی معکوس از دقت قابل قبولی برای برآورد FC و PWP به ویژه در خاک­های دارای بافت سبک برخوردار بود.

کلیدواژه ها:

آب قابل استفاده گیاه ، استوانه های دوگانه ، شبیه سازی ، نرم افزار HYDRUD-۲D/۳D