تحلیل ادراک کشاورزان نسبت به راهکارهای مدیریت خشکسالی در واحدهای بهره برداری کشاورزی کوچک مقیاس: مورد مطالعه استان اصفهان

تحقیق­حاضر با­ هدف تحلیل ادراک کشاورزان نسبت به راهکار های مدیریت­ خشکسالی در واحدهای بهره برداری کوچک مقیاس انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه کشاورزان کوچک­مقیاس استان اصفهان بودند (۱۶۶۰۳۰ نفر) که تحت شرایط خشکسالی قرار داشتند. با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه ۳۹۴ نفر تعیین شد و به روش نمونه گیری دو مرحله­ای یعنی طبقه ای با انتساب متناسب و تصادفی ساده نمونه­ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. نتایج نشان داد که مهم ترین راهکارهای بکارگرفته شده توسط کشاورزان برای مدیریت­خشکسالی به ترتیب اولویت «افزایش­اطلاعات در مورد خشکسالی و راه های مقابله با آن»، «مدیریت بهتر آب کشاورزی»، «آبیاری در زمان مناسب»، «کاشت گیاهان بادشکن در اطراف مزرعه مانند صنوبر» و «مهاجرت فصلی به مناطق اطراف برای کسب درآمد» بودند. به منظور دسته بندی این راهکارها از تحلیل­ عاملی استفاده شد و در مجموع ۵ عامل: راهکار مدیریت آبیاری و حفظ رطوبت؛ راهکار مدیریت مناسب عملیات زراعی؛ راهکار بهینه سازی اقتصاد خانوار؛ راهبرد تقویت ارتباطات و اطلاعات و راهکار بازنگری و تعدیل فعالیت های اجتماعی استخراج و نام گذاری شدند و عامل های مستخرج در مجموع ۸۵۲/۵۲ درصد از تغییرات واریانس­کل را تبیین کردند. در پایان براساس یافته های تحقیق، پیشنهادهایی برای افزایش توان سازگاری با تغییراقلیم و خشکسالی توسط کشاورزان کوچک­مقیاس ارائه شد.

کلیدواژه ها:

اصفهان ، بهره برداری کوچک مقیاس ، تحلیل عاملی ، مدیریت خشکسالی