بررسی اثر شرایط آب و هوایی بر سرعت متوسط تردد خودروها

تغییرات شرایط آب و هوایی به خصوص بارش باران تاثیر زیادی بر رفتار رانندگان دارد. با توجه به این موضوع و همچنین اهمیت خطاهای انسانی در تصادفات جاده ای، بررسی تغییرات رفتار رانندگان در شرایط جوی مختلف برای کارشناسان اهمیت پیدا می کند. در این تحقیق به بررسی تغییرات ایجاد شده بر روی سرعت متوسط حرکت وسایل نقلیه در شرایط آب و هوایی مختلف پرداخته شده است. منطقه مورد بررسی این پژوهش محور رشت-خمام در شهر رشت با بیشترین میزان بارش سالیانه در کشور است. داده های این پژوهش نیز مربوط به سال های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ می شود. جهت تحلیل سرعت متوسط به عنوان متغیر وابسته بر اساس متغیرهای مستقل شامل شدت جریان عبوری، میزان بارش، دید افقی، درصد وسایل نقلیه سنگین و روشنایی، از مدل رگرسیون خطی استفاده شده است. براساس مدل نهایی بدست آمده حجم تردد بیش از ۱۰۵۰ وسیله نقلیه بر ساعت، رانندگی در شب و بارندگی شدید بیشترین تاثیر در کاهش سرعت را دارند. افزایش حجم تردد به شکل غیرخطی منجر به کاهش سرعت شده تا جایی که عبور حجم تردد از ۲۱۰۰ وسیله نقلیه بر ساعت می تواند تا حدود ۱۲.۷۲ درصد از سرعت مجاز تردد خودروها بکاهد. همچنین بارندگی نیز به صورت غیرخطی در تمامی سطوح بر تغییر سرعت اثرگذار است. سطوح بارش شدید، متوسط و سبک به ترتیب باعث کاهش سرعت متوسط به میزان ۵.۲۷۱، ۳.۹۷۴ و ۲.۰۸۲ کیلومتر بر ساعت می شوند. میزان تاثیر دید افقی در تغییرات سرعت نیز ناچیز بوده که آشنا بودن رانندگان به منطقه می تواند مهم ترین دلیل آن باشد. با توجه به تایید اعتبارسنجی مدل، مهم ترین کاربرد این مدل پیش بینی سرعت در این محور است. به بیان دیگر با استفاده از داده های پیش بینی هواشناسی و حجم تردد بر مبنای تقاضای سابق و در نهایت پیش بینی سرعت با مدل بدست آمده، می توان به هدفمندسازی جریان و بهینه سازی سطح خدمت با به کارگیری سیستم های مدیریت تقاضا پرداخت.

کلیدواژه ها:

شرایط آب و هوا ، بارندگی ، سرعت متوسط ، حجم تردد ، رگرسیون خطی