کاربرد هیدروژل آلژینات برای ریزپوشانی ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی عصاره گیاه شوید کوهی

گیاه شوید (Grammosciadium Platycarpum Boiss) متعلق به خانواده Apiaceae منبع غنی از ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی است که دارای فعالیت آنتی اکسیدانی می باشد. آنتی اکسیدان های موجود در رژیم غذایی به لحاظ محافظت بدن در مقابل استرس اکسیداتیو و حفظ سلامت، حائز اهمیت هستند. هدف از این پژوهش استخراج و ریزپوشانی ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی گیاه شوید کوهی در هیدروژل آلژینات سدیم بود. در این پژوهش ابتدا ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی از عصاره گیاه شوید کوهی استخراج و سپس جهت ریزپوشانی، در سه غلظت ۱، ۲ و ۳ درصد به همراه آلژینات سدیم با سه غلظت ۱.۵ ، ۲ و ۳ درصد استفاده گردید. در مرحله بعد، فعالیت آنتی اکسیدانی (آنتی اکسیدانی کل، ظرفیت مهار رادیکال آزادDPPH ، مهار رادیکال آزاد هیدروکسیل، قدرت احیاکنندگی)، بارگیری ترکیبات فنولی عصاره گیاه شوید کوهی در هیدروژل آلژینات، بازده ریزپوشانی، خصوصیات ساختاری ماده ی ریزپوشانی شده از قبیل ساختار شیمیایی با استفاده از طیف سنجی مادون قرمز و قابلیت حفظ ترکیبات فنولی و خاصیت آنتی اکسیدانی فرآورده طی ۳۰ روز نگهداری در شرایط محیطی مختلف (نور و تاریکی، دمای ۲۵ درجه سانتی گراد و یخچال ۴-۷ درجه سانتی-گراد) مورد ارزیابی قرار گرفت. در این بررسی بیشترین به بازده ریزپوشانی بالایی در ۷۵ درصد بدست آمد. نتایج وجود تفاوت معنی داری (۰۵/۰>P) در قابلیت حفظ فعالیت آنتی اکسیدانی در برابر شرایط محیطی، برای هیدروژل های حاوی مقادیر مختلف عصاره در طول ۳۰ روز نگهداری نشان داد. مشابه نتایج بدست آمده در رابطه با قابلیت حفظ ترکیبات فنولی طی زمان نگهداری برای هیدروژل های حاوی عصاره، بیشترین میزان حفظ خاصیت آنتی اکسیدانی کل، مهار رادیکال آزاد DPPH، مهار رادیکال آزاد هیدروکسیل و قدرت احیاکنندگی در شرایط نگهداری مختلف، برای هیدروژل های حاوی عصاره ۲ درصد مشاهده شد. بیشترین کاهش در خاصیت آنتی اکسیدانی برای هیدروژل های آلژینات حاوی عصاره ۱ درصد در شرایط نور مصنوعی مشاهده شد که مشابه نتایج بدست آمده در رابطه با تخریب ترکیبات فنولی آن ها در همین شرایط بود. . قابلیت حفظ خاصیت آنتی اکسیدانی کل در شرایط نورمصنوعی حدود ۱۸/ ۵۵ درصد و در شرایط تاریکی حدود ۱۵/۷۴ درصد مشاهده شد. میزان مهار رادیکال آزاد DPPH در شرایط نور مصنوعی حدود ۴۲/۳۶ درصد و در شرایط تاریکی حدود ۱۵/۸۴ درصد مشاهده شد. میزان مهار رادیکال OH در شرایط نور مصنوعی حدود ۱۱/۴۴ درصد و در شرایط تاریکی حدود ۳۴/۶۸ درصد مشاهده شد. میزان قدرت احیا در شرایط نورمصنوعی حدود ۵۳/۶۳ درصد و در شرایط تاریکی حدود ۸۳/۷۵ درصد مشاهده شد. در این پژوهش مشخص گردید که آلژینات ۲ درصد حاوی عصاره ۲ درصد بهترین ریزپوشانی را داشته و در طول مدت نگهداری بالاترین میزان حفظ ترکیبات فنولی، خاصیت آنتی-اکسیدانی و مهار رادیکالی را دارد.

کلیدواژه ها:

آنتی اکسیدان ، عصاره ، ریزپوشانی ، هیدروژل آلژینات ، گیاه شوید کوهی