نظری بر معنای ثانوی حاصل از تقدیم فعل در شاهنامه بر اساس داستان جنگ هاماوران

معنای ثانوی به عنوان یکی از جنبه های معنایی شاهنامه تا حد زیادی با ساختارهای نحوی این اثر مرتبط است . در این مقاله برای مشخص شدن رابطه بین این ساختارهای نحوی و معانی ثانوی ، تمامی افعال مقدم ابتدای مصراع در داستان جنگ هاماوران مورد بررسی قرار گرفته است . این بررسی در مرحله نخست نشان داد که تقدیم فعل در ابتدای مصراع یک کارکرد بلاغی است که از آن برای بیان معنای ثانوی استفاده شده است . حاصل این بررسی نشان می دهد که افعال مقدم در ابتدای مصراع، مجموعا با ۲۲ نوع معنای ثانوی مرتبط هستند که از آن میان سه معنای ثانوی تاکید بر فعل ، اغراق و تعظیم و قصد موکد بنا به ارتباطی که با لحن حماسی دارند؛ بیشترین بسامد را به خود اختصاص دادهاند و از این نظر نشاندهنده رعایت مقتضای حال و هوای نوع ادبی اثرهستند. بنابراین این نوع از ساختار نحوی نشن دهنده یک ظرفیت بلاغی است که شاعر از آن برای ایجاد لحن و فضای حماسی سود جسته است . در این مقاله ، معنای نوی ثا قصد موکد که برای نخستین بار از سوی نویسنده معرفی شده به عنوان یکی از معانی ثانوی مرتبط با لحن حماسی در نظر گرفته شده است . امید است که نتایج حاصل از این مقاله گامی باشد در راستای روشن تر شدن کارکرد ساختارهای نحوی در ایجاد اغراض بلاغی شاهنامه .

کلیدواژه ها:

تقدیم فعل ، معانی ثانوی ، قصد موکد ، لحن حماسی ، جنگ هاماوران