سیمای پژوهش های حوزه موک در ایران و جهان
محل انتشار: فصلنامه فناوری آموزش، دوره: 17، شماره: 2
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 179
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JEIT-17-2_002
تاریخ نمایه سازی: 9 اردیبهشت 1402
چکیده مقاله:
پیشینه و اهداف: تغییرات و رویکردهای جدید ایجاد شده توسط کووید ۱۹ و حرکت شتابان به دنیای دیجیتال در آموزش، موجب رشد مهارت های فناورانه و یادگیری خودراهبر در دانش آموزان و دانشجویان شد. این امر منجر به استفاده از مدل های یادگیری جدیدی با استفاده از فناوری هایی مانند موک (دوره های آنلاین باز انبوه) شده است. بهره برداری بهینه از امکانات موک ها مستلزم بررسی تازه ترین پژوهش های انجام شده در داخل و خارج از کشور است. با توجه به پراکندگی این پژوهش ها، یکپارچه سازی و تجمیع آنها در یک چارچوب جامع و بررسی اولویت های پژوهشی هرگروه ضروری به نظر می رسد. بررسی ادبیات پژوهش حاکی از آن است که تعداد فراتحلیل های انجام شده در حوزه موک محدود بوده و چندین سال قبل انجام شده است. با توجه به سرعت رشد این فناوری به خصوص در سال های اخیر، این پژوهش سعی دارد از پژوهش های جدید این حوزه در ایران و جهان، اطلاعات مفیدی را جهت توسعه دیدگاه پژوهشگران، جمع آوری و ارائه نماید. لذا هدف این پژوهش ترسیم سیمای پژوهش های حوزه موک در ایران و جهان است.روش ها: این تحقیق از نظر هدف کاربردی، به لحاظ روش جمع آوری داده ها، توصیفی و از نظر ماهیت داده ها کیفی/کمی می باشد. روش گردآوری داده ها بررسی مطالعات اسنادی به وسیله جستجوی الکترونیکی مقالات موجود در اینترنت و فیش برداری از آنان است. روش پژوهش فراتحلیل منطبق با الگوی راث و شل و جامعه آماری پژوهش، کلیه رساله های دکتری و مقالات علمی پژوهشی داخلی و خارجی در حوزه موک بودند که در سایت های ایرانداک، گیگالیب، مگیران، اس آی دی، اسپرینگر و ساینس دایرکت نمایه شده بودند و یا از طریق موتور جستجوی گوگل اسکالر دسترسی به آنها فراهم شد. نمونه آماری شامل ۶ رساله دکتری و ۴۲ مقاله خارجی به زبان انگلیسی و ۵ رساله دکتری و ۱۸ مقاله داخلی، در مجموع ۶۹ پژوهش داخلی و خارجی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. معیار ورودی پژوهش ها مرتبط بودن با موضوع موک، انتشار الکترونیکی، انتشار در پنج سال اخیر و انتشار در بانک های اطلاعاتی و مجلات معتبر بود که از میان آنها پژوهش هایی که از دیدگاه فنی در حوزه موک انجام شده بودند و یا دارای اعتبار علمی نبودند و یا دسترسی به تمام متن آنها امکان پذیر نبود، از نمونه آماری کنار گذاشته شدند. پژوهش های منتخب جهت تحلیل محتوا به نرم افزار مکس. کیو. دی. ای (Max QDA) وارد و در دو گروه پژوهش های داخلی و خارجی و براساس سال انتشار دسته بندی شدند تا مقالات تکراری حذف و مقایسه و بررسی مقالات دقیق تر انجام شود. پس از آن محتوای هریک از مقالات با دقت لازم، بررسی و مطالب مهم هر مقاله از جمله عنوان، کلمات کلیدی، نوع موک بحث شده و مقطع آمورشی موک در این پژوهش ها کدگذاری باز و محوری شده و با استفاده از آمار توصیفی، مقایسه داده ها در دو دسته از پژوهش های داخلی و خارجی انجام پذیرفت.یافته ها: یافته های این پژوهش حاکی از آن است که به طور کلی ادبیات موک در ایران و جهان حول محورهای اثربخشی موک ها؛ تدوین الگوی طراحی آموزشی موک ها؛ چالش ها و راهکارها در موک ها؛ عوامل تاثیرگذار بر موک ها و فراتحلیل پژوهش ها، متمرکز بوده است. علاوه بر آن، در پژوهش های ایرانی در قیاس با مطالعات جهانی به مباحث تعامل در موک ها، مبحث هیبرید موک ها و موک های دانش آموزی بسیار محدود و ناچیز پرداخته شده است.نتیجه گیری: کمبود آمادگی فنی و زیرساخت های اینترنتی و عدم کفایت سواد فناورانه در قشر دانش آموزان و عدم توجه به ضرورت تعامل می تواند از دلایل عدم توجه کافی به هیبرید موک ها و موک های دانش آموزی باشد که با محدودیت های کرونایی و مهاجرت اجباری آموزش به فضای مجازی به نسبت بهبود یافته و ضرورت آن آشکار شده است. بنابراین با عنایت به یافته های پژوهش حاضر، مبنی بر اهمیت تعامل، هیبرید موک ها و موک های دانش آموزی در پژوهش های خارجی، برای استفاده بیشتر از امکانات موک ها، عنایت به این مباحث در ایران نیز ضروری به نظر می رسد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فاطمه شرزه ئی
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
نازیلا خطیب زنجانی
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
مرجان معصومی فرد
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
محمد رضا سرمدی
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
نصیبه پوراصغر
گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :