مقایسه ارزش غذایی مهمترین گونه های مرتعی نیمه استپی گرم استان خوزستان

آگاهی از ارزش غذایی گونه های مختلف تشکیل دهنده علوفه مرتع در زمانهای مختلف جهت مدیریت بهره برداری و رسیدن به اهداف تولیدی ضروریست. به منظور تعیین ترکیبات شیمیایی و ارزش غذایی شش گونه مهم مرتعی مربوط به مراتع نیمه استپی گرم خوزستان شامل:Astragalus gypsicolus ،Astragalus sieberi ، Medicago laciniata، Medicago polymorpla ، Hyparrhenia hirta  و Onobrychis gypsicola در دو مرحله رشد فنولوژیک (رشد رویشی و گلدهی) نمونه برداری انجام شد. نمونه ها در شرایط سایه خشک شدند و پس از آن شاخص های مهم ارزش غذایی آنها (پروتئین خام، الیاف خام، ADF، ماده خشک قابل هضم، انرژی قابل متابولیسم، خاکستر، کلسیم و فسفر) در دو مرحله فنولوژیک اندازه گیری شد و در یک طرح آماری اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی به کمک نرم افزار آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری و میانگین ها به کمک آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. بررسی نتایج نشان می دهد که کیفیت علوفه در کلیه گونه ها در مرحله رشد رویشی بالاتر از مرحله گلدهی بود؛ بنحوی که با پیشرفت مراحل فنولوژیک از میزان پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم، انرژی قابل متابولیسم، درصد خاکستر، کلسیم و فسفر کاسته شد، در حالی که بر میزان الیاف خام و دیواره سلولی منهای همی سلولز (ADF) افزوده می شود. در میان گونه های مورد مطالعه بالاترین درصد پروتئین خام و کمترین درصد  ADFمربوط به گونه Astragalus gypsicolus  و کمترین درصد پروتئین خام و بیشترین درصد ADF به گونه Hyparrhenia hirta اختصاص داشت. اگرچه لگومهای مرتعی از نظر ماده خشک قابل هضم از لحاظ آماری در ۵ گروه مجزا قرار گرفتند اما مقدار هضم پذیری آنها بین ۴/۶۸ تا ۸/۷۵ درصد تعیین گردید، در حالی که تنها گراس مورد مطالعه دارای ۴۲ درصد ماده خشک قابل هضم بود.

کلیدواژه ها:

ارزش غذایی ، گونه های مرتعی ، نیمه استپی گرم ، پروتئین خام ، الیاف خام ، خوزستان