بررسی اثرهای سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه در دو گونه Agropyron desertorum و Agropyron elongatum

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 130

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJRDR-18-1_002

تاریخ نمایه سازی: 27 فروردین 1402

چکیده مقاله:

دو گونه Agropyron desertorumوAg.elongatum از لحاظ تولید علوفه سبز و خشک دارای ارزش فراوانی می­باشند. به دلیل تولید بالا و قابلیت پذیرش عالی توسط دام، ارزش خاصی برای اوایل فصل، جهت چرای دام دارند. بنابراین تحقیق حاضر برای بررسی اثر شوری در دو مرحله جوانه­زنی و رشد رویشی گیاهچه طی دو آزمایش در ژرمیناتور و گلخانه انجام گردید. از تیمارهای شاهد، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ و۴۰۰ میلی­مولار کلرید سدیم و کلسیم در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار استفاده شد. در شرایط ژرمیناتور درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و طول ساقه و ریشه­چه و وزن خشک گیاهچه اندازه­گیری شد و در آزمایش گلخانه طول ساقه و ریشه، وزن خشک گیاهچه، نسبت وزن حشک به تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازه­گیری شد. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که با افزیش شوری درصد جوانه­زنی، طول ساقه­چه، طول ریشه­چه، وزن خشک گیاهچه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در هر دو گونه کاهش و نسبت وزن خشک به وزن تر افزایش پیدا کرد. در هر دو مرحله جوانه­زنی و رشد رویشی گونه Ag.elongatum نسبت به شوری مقاومتر از Ag.desertorum بود. البته تجزیه پروبیت برای تعیین غلظت شوری دز کشنده ۵۰% و ۹۰% گیاهچه­ها در هر دو گونه استفاده شد. بدین ترتیب نتایج تجزیه پروبیت نشان داد که غلظت نمک ۱۵۴ و ۴۷۴ میلی­مولار نمک کلرید سدیم و کلسیم باعث از بین رفتن۵۰ درصد بذرهای زنده به­ترتیب در Ag.deserterumو Ag.elongatum می­شود. بطور کلی نتایج بدست­آمده از این آزمایش نشان داد که درجه مقاومت به شوری در گونه Ag.elongatum به­مراتب بیشتر است و در مقایسه با Ag.desertorum استفاده از این گونه در اصلاح و احیاء مراتع مناطق شور کشور ارجح­تر است. دو گونه Agropyron desertorumوAg.elongatum از لحاظ تولید علوفه سبز و خشک دارای ارزش فراوانی می­باشند. به دلیل تولید بالا و قابلیت پذیرش عالی توسط دام، ارزش خاصی برای اوایل فصل، جهت چرای دام دارند. بنابراین تحقیق حاضر برای بررسی اثر شوری در دو مرحله جوانه­زنی و رشد رویشی گیاهچه طی دو آزمایش در ژرمیناتور و گلخانه انجام گردید. از تیمارهای شاهد، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ و۴۰۰ میلی­مولار کلرید سدیم و کلسیم در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار استفاده شد. در شرایط ژرمیناتور درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و طول ساقه و ریشه­چه و وزن خشک گیاهچه اندازه­گیری شد و در آزمایش گلخانه طول ساقه و ریشه، وزن خشک گیاهچه، نسبت وزن حشک به تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازه­گیری شد. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که با افزیش شوری درصد جوانه­زنی، طول ساقه­چه، طول ریشه­چه، وزن خشک گیاهچه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در هر دو گونه کاهش و نسبت وزن خشک به وزن تر افزایش پیدا کرد. در هر دو مرحله جوانه­زنی و رشد رویشی گونه Ag.elongatum نسبت به شوری مقاومتر از Ag.desertorum بود. البته تجزیه پروبیت برای تعیین غلظت شوری دز کشنده ۵۰% و ۹۰% گیاهچه­ها در هر دو گونه استفاده شد. بدین ترتیب نتایج تجزیه پروبیت نشان داد که غلظت نمک ۱۵۴ و ۴۷۴ میلی­مولار نمک کلرید سدیم و کلسیم باعث از بین رفتن۵۰ درصد بذرهای زنده به­ترتیب در Ag.deserterumو Ag.elongatum می­شود. بطور کلی نتایج بدست­آمده از این آزمایش نشان داد که درجه مقاومت به شوری در گونه Ag.elongatum به­مراتب بیشتر است و در مقایسه با Ag.desertorum استفاده از این گونه در اصلاح و احیاء مراتع مناطق شور کشور ارجح­تر است. دو گونه Agropyron desertorumوAg.elongatum از لحاظ تولید علوفه سبز و خشک دارای ارزش فراوانی می­باشند. به دلیل تولید بالا و قابلیت پذیرش عالی توسط دام، ارزش خاصی برای اوایل فصل، جهت چرای دام دارند. بنابراین تحقیق حاضر برای بررسی اثر شوری در دو مرحله جوانه­زنی و رشد رویشی گیاهچه طی دو آزمایش در ژرمیناتور و گلخانه انجام گردید. از تیمارهای شاهد، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ و۴۰۰ میلی­مولار کلرید سدیم و کلسیم در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار استفاده شد. در شرایط ژرمیناتور درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و طول ساقه و ریشه­چه و وزن خشک گیاهچه اندازه­گیری شد و در آزمایش گلخانه طول ساقه و ریشه، وزن خشک گیاهچه، نسبت وزن حشک به تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازه­گیری شد. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که با افزیش شوری درصد جوانه­زنی، طول ساقه­چه، طول ریشه­چه، وزن خشک گیاهچه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در هر دو گونه کاهش و نسبت وزن خشک به وزن تر افزایش پیدا کرد. در هر دو مرحله جوانه­زنی و رشد رویشی گونه Ag.elongatum نسبت به شوری مقاومتر از Ag.desertorum بود. البته تجزیه پروبیت برای تعیین غلظت شوری دز کشنده ۵۰% و ۹۰% گیاهچه­ها در هر دو گونه استفاده شد. بدین ترتیب نتایج تجزیه پروبیت نشان داد که غلظت نمک ۱۵۴ و ۴۷۴ میلی­مولار نمک کلرید سدیم و کلسیم باعث از بین رفتن۵۰ درصد بذرهای زنده به­ترتیب در Ag.deserterumو Ag.elongatum می­شود. بطور کلی نتایج بدست­آمده از این آزمایش نشان داد که درجه مقاومت به شوری در گونه Ag.elongatum به­مراتب بیشتر است و در مقایسه با Ag.desertorum استفاده از این گونه در اصلاح و احیاء مراتع مناطق شور کشور ارجح­تر است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

فهیمه عرب

کارشناس ارشد مرتع داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

علی اشرف جعفری

دانشیار، گروه بانک ژن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

محمدحسن عصاره

دانشیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

محمد جعفری

استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

علی طویلی

دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران