گونه شناسی طرح ها و نقشه های قالی روستای جیریا در استان مرکزی

این مقاله حاصل یک کار میدانی است که در ارتباط با مستندنگاری و معرفی ابعاد فن شناختی و زیباشناختی قالی روستای جیریا به عنوان فعال ترین کانون بافندگی با داشتن و برپا بودن قریب به پانصد دار قالی، در استان مرکزی به نگارش درآمده است. کیفیت بافت، مهم ترین ویژگی قالی جیریاست که یکی از برندهای مهم قالی ایران است که متاسفانه از شناخت و معرفی دور مانده است. در جیریا طرح ها و نقشه های متنوع و مختلفی بافته می شود که به سه طبقه و دسته کلی تقسیم می شوند. الف: طرح ها و نقشه های بومی شامل لچک و ترنج(دوحاشیه، لچک و ترنج خورشیدی، دایره ای، افشان، بیضی و لوزی)، دستگاهی(گل دسته)، مستوفی شکسته و تبریزی. ب: طرح ها و نقشه های غیربومی شامل خشتی، راوری، زیرخاکی، ظل السلطان و هفت درویش. پ: طرح ها و نقشه هایی که توسط طراحان معاصر طراحی و عرضه می شود که شامل اطلسی، مستوفی منحنی، فرهنگ، عقابی، کومه ای، مرغ ماهی خوار، تک بته و حاج خانومی است. این پژوهش از نوع بنیادین و روش تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی است. شیوه گردآوری داده ها به صورت میدانی است.

کلیدواژه ها:

جیریا ، قالی ، طرح و نقش ، رنگ