تاثیر انحلال واحدهای کربناته بر غلظت کربن معدنی محلول (DIC) و ایزوتوپ کربن (δ۱۳CDIC)؛ مطالعه موردی: سرپل ذهاب، باختر ایران
محل انتشار: دوفصلنامه رخساره های رسوبی، دوره: 14، شماره: 2
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 115
نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSF-14-2_008
تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402
چکیده مقاله:
منابع آب کارستی در بسیاری از مناطق می تواند به عنوان منبع آب شیرین برای تامین آب ساکنان مورد استفاده قرار گیرد. اهمیت استفاده از روش های جدید در بررسی و ارزیابی منابع آبی در حال گسترش است که می توان از روش های شیمیایی و ایزوتوپ های پایدار استفاده نمود. با اندازه گیری و بررسی کربن معدنی و آلی محلول (DIC و DOC) و تغییرات ترکیب ایزوتوپی کربن (δ¹³C) می توان منشا کربن در منابع آبی و عوامل موثر بر آنها را بررسی نمود. در این پژوهش تغییرات فصلی و مکانی غلظت کربن محلول و مقادیر ایزوتوپی کربن در منابع آبی منطقه سر پل ذهاب، واقع در باختر ایران، مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور از منابع آبی سطحی و زیرزمینی منطقه تعداد ۲۸ نمونه آب در طی دو فصل تر (دی ماه ۹۳) و خشک (مهر ماه ۹۴) نمونه برداری شد. بررسی داده ها نشان می دهد میانگین مقدار DIC در نمونه های آب در فصل تر و خشک به ترتیب ۹/۷۱ و ۹/۸۰ میلی گرم در لیتر می باشد. با افزایش مقدار DOC در نمونه های آب منطقه (میانگین غلظت ۳/۰ میلیگرم در لیتر) ترکیب ایزوتوپی ۱۳CDICδ به سمت مقادیر تهی شده تر میل می نماید. ترکیب ایزوتوپی ۱۳CDICδ در نمونه های آب منطقه به طور میانگین ‰ ۷/۱۱- در فصل تر و ‰ ۳/۱۱- در فصل خشک است. نتایج بیان می دارد که با افزایش PCO۲، بر غلظت DIC افزوده و ترکیب ایزوتوپی نمونه ها تهی تر می شود که می تواند ناشی از تجزیه مواد آلی و تنفس ریشه گیاهان باشد. نتایج به دست آمده همچنین نشان می دهد که منشا عمده کربن محلول در نمونه های آب منطقه ناشی از انحلال سنگ های کربناته (سنگ شناسی) بوده و بخشی از آن از مواد آلی و کربن دی اکسید خاک تامین می شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حسین محمدزاده
استاد، مرکز تحقیقات آب های زیرزمینی و ژئوترمال (متآب)، پژوهشکده آب و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
فائزه جنگ جو
دانشجوی کارشناسی ارشد آب زمین شناسی، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران