مقایسه اثربخشی ذهن آگاهی ویژه کودکان و آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر کاهش لجبازی-نافرمانی مقابله ای کودکان و تنیدگی فرزندپروری مادران آنها

هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه اثربخشی ذهن آگاهی ویژه کودکان و آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر کاهش لجبازی-نافرمانی مقابلهای کودکان و تنیدگی فرزندپروری مادران آنها بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری کلیه کودکان ۷ تا ۱۲ ساله و مادران آنها در شهر بیرجند در سال ۱۴۰۱ بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۴۵ نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در سه گروه(هر گروه ۱۵ نفر) جایگزین شدند. گروه های آزمایش تحت ذهن آگاهی ویژه کودکان(۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای) و آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه(۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخلهای دریافت نکردند و در لیست انتظار باقی ماند. از مقیاس درجه بندی اختلال لجبازی و نافرمانی مقابله-ای(ODDRS) هومرسن و همکاران(۲۰۰۶) و پرسشنامه تنیدگی فرزندپروری(PSI-SF) آبدین(۱۹۹۵) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرمافزار SPSS نسخه ۲۴ در دو بخش توصیفی و استنباطی(تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بنفرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد درمان مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر کاهش لجبازی-نافرمانی مقابلهای کودکان و کاهش تنیدگی فرزندپروری مادران داشته است(۰۵/۰>P). افزون بر این نتایج نشان دهنده آن بود که درمان ذهن آگاهی ویژه کودکان موثرتر از آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه بر کاهش لجبازی-نافرمانی مقابلهای کودکان و کاهش تنیدگی فرزندپروری مادران بود(۰۵/۰>P). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که درمان ذهن آگاهی ویژه کودکان و آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه می توانند به عنوان شیوه های درمانی مناسب برای کاهش لجبازی-نافرمانی مقابلهای کودکان و کاهش تنیدگی فرزندپروری مادران در مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی به کار برده شود.

کلیدواژه ها:

لجبازی-نافرمانی مقابلهای ، تنیدگی فرزندپروری ، درمان ذهن آگاهی ویژه کودکان ، آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه.