بررسی زبانی و بلاغی قصیده ای از حبسیات خاقانی با تکیه به نظریه ادبیات زندان

ادبیات زندان، به عنوان یکی از گونه های ادبی در گستره زبان و ادبیات معاصر می باشد که در ادبیات ادوار گذشته تحت عنوان «حبسیه» از آن یاد می شد. خاقانی شاعر دوره سلجوقی نیز چهره دیگری است که شکوه اش از دوران حبس، ادامه جریان حبسیه سرایی در تاریخ ادبیات ایران شد . در این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی به بررسی زبانی و بلاغی قصیده ای از حبسیات خاقانی با تکیه به نظریه ادبیات زندان پرداختیم.نتایج به دست آمده نشان می دهد، خاقانی مدت کوتاهی از عمر خود را در زندان سپری کرده است. به قصد زیارت کعبه، بدون اجازه ی اخستان شروان شاه از شروان بیرون رفت. لذا به مدت هشت ماه در سال ۵۶۹ یا ۵۷۰ به زندان افتاد.در مدت حبس پنج قصیده ی غرا سرود که «دردها و شکنجه هایی را که شاعر در زندان کشیده است توصیف می کند وقطعا چنین عقوبتی بیش از یک بار بر او وارد نگشته است. او در مدت اندکی که در زندانبود، پنج قصیدهی غرا سرود که هر پنج قصیده بسیار عالی و هنرمندانه است.توانمندی خاقانی در دانشهای گوناگون و ورود اصطلاحات مربوط به این علوم در سخن او، همراه با شیوهی خاصش در مضمونآفرینی و نازکاندیشی، به شعر او تشخصی ویژه بخشیده است.

کلیدواژه ها:

زبان ، بلاغت ، حبسیات خاقانی و ادبیات زندان