بررسی تطبیقی توکل در منطق الطیر و اسرارنامه عطار از دیدگاه عرفانی

در این پژوهش به بررسی تطبیقی دو منظومه «منطق الطیر» و «اسرارنامه» عطار، از دیدگاه عرفانی، با نگاه به تحولات فکری و اجتماعی و دوران بحران زای روزگار عطار در اثر حمله مغول و اینکه کتاب اسرارنامه پیش از منطق الطیر به نظم در آمده می توان نتیجه گرفت که در منظومه اسرارنامه، عطار به عنوان شاعری متعصب و معتقد نگاهی شریعتمدارانه به انسان دارد و ارتباط انسان با خدا همراه با حسابگری و خردورزی و محبت است، ولی در منظومه منطق الطیر عطار به عنوان یک شاعر عارف برجسته نگاهی طریقت مدارانه به انسان دارد و ارتباط انسان با خدا عاشقانه است. از سویی در این پژوهش اثبات شده است که کمال انسان در منطق الطیر در انسان کامل دیده می شود ولی در اسرارنامه کمال انسان در خوب بودن و آرمانی بودن اوست. مرغان در منطق الطیر رمز و نماد شخصیت های انسانی هستند که بهانه جویی ها و تعلقات مادی آنها طبیعی و ذاتی است انسان سالک با تزکیه نفس و با تقویت بعد روحانی می تواند خود را از این تعلقات برهاند و نفس خود را مهار سازد تا بتواند مظهر خلافت و کرامت و امانت الهی باشد .

کلیدواژه ها:

عطار ، عرفان ، الهی نامه ، اسرارنامه