تاثیر قرق و تغییرات آب و هوایی بر خصوصیات پوشش گیاهی در رویشگاه های شور حاشیه کویر میقان اراک
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 166
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRDR-29-3_005
تاریخ نمایه سازی: 21 فروردین 1402
چکیده مقاله:
تخریب مداوم پوشش گیاهی و خاک مراتع عمدتا ناشی از عوامل طبیعی یا انسانی مانند چرای بی رویه دام است و شناخت میزان تغییرات انجام شده در اکوسیستم های مرتعی و علت آنها برای مدیریت مراتع ضروریست. بر این اساس پایش و بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی و خاک در دو سایت قرق و تحت چرای دام در رویشگاه های شور حاشیه کویر میقان اراک طی سال های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ انجام شد. در هر سایت برای اندازهگیری پارامترهای گیاهی مانند درصد پوشش، تراکم و تولید از روش نمونه برداری تصادفی- سیستماتیک در طول شش ترانسکت به فواصل ۱۰۰ متر از یکدیگر استفاده شد و نمونه برداری خاک نیز در طول ترانسکت های آماربرداری پوشش گیاهی انجام گردید. نتایج نشان داد که میزان تاج پوشش گیاهی سایت چرا شده در طول دوره آماربرداری از ۴۳/۲۳ تا ۶۷/۲۸ درصد و در سایت قرق از ۸/۳۲ تا ۴۰ درصد در سال های مختلف متغیر بوده است. میانگین تولید کل علوفه سایت قرق در طول دوره آماربرداری از ۶/۱۷۴ تا ۵/۲۰۳ کیلوگرم در هکتار و میانگین تولید کل علوفه سایت چرا شده از ۲/۱۱۷ تا ۱/۱۳۹ کیلوگرم در هکتار در سال های مختلف متغیر بود. بیشترین مقادیر درصد پوشش و تولید علوفه کل سالانه در سال پرباران تر ۱۳۹۸ با ۴۹۰ میلیمتر بارندگی و کمترین مقادیر پارامترهای مذکور در سال کم باران تر ۱۴۰۰ با ۲۲۳ میلیمتر بارندگی سالانه مشاهده گردید. وضعیت مرتع به روش چهار فاکتوره در سایت قرق از درجه ضعیف تا خوب و در سایت چرا شده از درجه ضعیف تا متوسط در سال های مختلف متغیر بود. گرایش مرتع در سال های مختلف در سایت قرق مثبت یا ثابت و در سایت چرا شده منفی بود. بررسی شاخصهای خاک نشان داد که در طول دوره ارزیابی در سایت قرق و چراشده تغییرات شاخص های کربن آلی، پتاسیم و نیتروژن در سطح پنج درصد معنی دار بوده و تغییرات سایر شاخص ها معنی دار نشد. نتایج آزمون همبستگی و رگرسیون نیز نشان داد که میزان بارندگی سالانه و بارندگی فصل رویش بیشترین همبستگی مثبت را با تغییرات میزان تاج پوشش و تولید علوفه گیاهان منطقه دارند و بعد از آن فاکتورهای کربن آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم همبستگی بالایی با نوسانهای تاج پوشش و تولید گیاهان داشتند. به طورکلی دو عامل چرای دام و نوسانهای اقلیمی به ویژه تغییرات میزان بارندگی سالانه بیشترین تاثیر را بر تغییرات خصوصیات پوشش گیاهی مراتع مورد مطالعه داشتند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی فراهانی
استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران
علیرضا افتخاری
استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
حمید رضا میرداودی
استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران
غلامرضا گودرزی
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :