ساماندهی بافت های فرسوده شهری با رویکرد برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه

موضوع فرسودگی بافت قدیمی، امروزه یکی از مهم ترین چالش ها و مسائل اغلب شهرهای کهن ایرانی است که فرا روی جامعه ی تصمیم گیران و برنامه ریزان شهری قرارگرفته است. در دهه های اخیر رشد شتابان شهرنشینی و توسعه و گسترش بی رویه شهرها؛ تنگناها، معضلات و پیچیدگی هایی را به همراه داشته که شدت یافتن ضرباهنگ"تغییر فضایی- کالبدی"در بخش های قدیمی و مرکزی شهرها از پیامدهای آن پدیده بوده است. اغلب شهرهای مهم و تاریخی ایران، به سبب نوع اقلیم و به خصوص نوع مصالح استفاده شده و به علت عدم رعایت اصول و استاندارهای طراحی شهری و شهرسازی، با پدیده بافت های فرسوده مواجه اند. هرگونه برنامه ریزی و اقدام در بافت های فرسوده شهری، به دلیل خصوصیات متمایز اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، حقوقی و زیست محیطی این پهنه ها، دقت و ظرافت خاص خود را می‎طلبد، بنابراین برنامه‎ریزی مردم محور و مشارکت پایدار مردمی در این خصوص اهمیت ویژه ای دارد. این مقاله با هدف ساماندهی بافت های فرسوده شهری با رویکرد برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه انجام شد. در نتیجه می توان گفت در سالهای اخیر با توجه به تحولات سریع علمی و فنی و به تبع آن دگرگونی در ساختار کالبدی، اقتصادی و اجتماعی شهرها و همچنین مطرح شدن نظریه توسعه پایدار شهری، اهمیت ساماندهی و احیاء بافتهای فرسوده و ناکارآمد بیش از پیش مشخص می گردد. و از جمله نظریاتی که در واکنش به گسترش پراکنده شهرها و در ساماندهی همین بافت ها مطرح شده است می توان به نظریه رشد هوشمند شهری اشاره نمود که بر مبنای اصول توسعه پایدار و شهر فشرده شکل گرفته و در قالب یک تئوری برای پایدار ساختن فرم فضایی شهرها تدوین گردیده است.

کلیدواژه ها:

کالبد فرسوده شهری ، تغییر فضایی- کالبدی