مدلسازی پویایی سیستم خصوصیات هیدرولوژیک حوزه آبخیز و عوامل موثر بر تغییرات آن (مطالعه موردی : حوزه آبخیز شازند)

اگرچه پیشرفت انسان در حوزه های مختلف زندگی بسیاری از مشکلات را کاهش داده است اما تقریبا به همان میزان مسائل و مشکلات جدیدی نیز در پی داشته است . روند رو به رشد شهرنشینی معضلات فراوانی را به همراه داشته است که در بسیاری موارد پیچیده اند. از جمله این معضلات افزایش تقاضا از منابع آب سطحی و زیرزمینی و تغییراتی است که بر روی رواناب و خروجی در حوضه های آبخیز می باشد. در این تحقیق نتایج تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از نرم افزارهای ENVI و ArcGis طی سالهای ۱۳۶۰، ۱۳۷۰، ۱۳۸۰و ۱۳۹۰ و خروجی مدلسازی متغیرهای هیدرولوژیک در محیط نرم افزار Vensim PLE کاملا با منحنی های تداوم جریان طی دوره های ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۰ و ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۰ و ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ مطابقت داشته و نتایج این منحنی ها را توجیه می کنند. نتایج تهیه نقشه کاربری اراضی نشان داد که مساحت طبقات اراضی مسکونی ، اراضی آبی ، اراضی باغ در حال افزایش بوده که با خروجی مدلسازی پارامترهای هیدرولوژیک که افزایش تقاضای آب در بخش های کشاورزی ، صنعت و شرب می باشد هم راستا بوده و این دو نتیجه کاهش دبی پرآبی و افزایش دبی کم آبی طی دوره های مورد مطالعه را که به کمک منحنی های تداوم جریان به دست آمدهاند را کاملا توجیه می کنند. همچنین با اعمال سیاست کاهش ۵ درصد از کل تقاضای آب در بخش های مختلف یاد شده خروجی مدل روند افزایشی نداشته و تقریبا روند متعادلی را دارا خواهند بود.

کلیدواژه ها:

پویایی سیستم ، حوزه آبخیز شازند ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، مدیریت منابع آب.