مطالعه تطبیقی نقش و طرح ارسی خانه های قاجاری شهر اردبیل با قزوین

ارسی ها طرح و نقش خاصی دارند که تحت تاثیر هنر و معماری زمان خویش و در امتداد سنن هنری دوره اسلامی ایران بودهاند اما علیرغم کاربرد وسیع آن در معماری پس از صفوی ، در دوره قاجار تحت تاثیر نفوذ و گسترش معماری غربی در ایران و کاربرد گونه های جدید معماری ، طرحهای ارسی ها نیز ابتدا دچار تغییر شده و از دوره پهلوی رو به فراموشی رفتند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر نیز، شناسایی الگوی مشترک و متفاوت ارسی های دو شهر اردبیل و قزوین ، با تکیه بر عناصر نقش و رنگ میباشد. شهراردبیل و قزوین از جمله شهرهای قاجاری به شمار میروند که دارای خانه های متعددی با پنجره های ارسی هستند. تعدد آنها در بناهای قاجاری برجای مانده، بازگوکننده اهمیت و جایگاه این آرایه تزئینی -کاربردی در دو شهر مذکور است .پس با توجه به این امرو نقاط مشترک،چه تشابهات یا تفاوتهای ،در ارسیهای این دو شهر، وجود دارد؟ و نیز در دوره قاجار، ارسیهای دو منطقه ، چه تغییرات بصری را باهم دارند؟ برای دستیابی به این امر، سعی در بررسی و تطبیق نقش و رنگ ارسیها (به عنوان مولفه های اصلی مورد بررسی ( به علاوه تکنیک و تزئینات آنها (مولفه های فرعی ) در دو شهر اردبیل و قزوین ، با یکدیگر شده است .در این تحقیق ، تهیه مطالب ، علاوه بر پیمایشهای میدانی ، مطالعات کتابخانه ای نیز بوده که با روش توصیفی - تحلیلی و تطبیقی مطالب تنظیم شده است . تحقیق حاضر نشان داد که شاخصهای نقش و رنگ در دوره میانی قاجار به نسبت دو دوره قبل و بعد از خود، در هر دو شهر بیان شده از منظر فراوانی و تنوع، دارای کیفیت مطلوبتر و بهتری میباشد.

کلیدواژه ها:

ارسی ، شهر اردبیل ، قزوین ، خانه های قاجاری ، نقش