تحلیلی آسیب شناسانه بر رهیافت های عاشوراپژوهی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 165

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHIA-9-23_005

تاریخ نمایه سازی: 20 اسفند 1401

چکیده مقاله:

توجه به رهیافت های گوناگون قیام عاشورا در واکاوی چگونگی گزینش اخبار عاشورایی در انواع مقاتل ، تحلیل و علت یابی نگرش‎های گوناگون توده مردم نسبت به قیام امام حسین (ع) و درنهایت راهی برای برون رفت از ابهامات گزارش ها و تفاسیر متعارض و بعضا واژگون از این قیام تاثیر بسزایی دارد. این پژوهش با روش کتابخانه ای و رویکردی تحلیلی انتقادی می کوشد تا رهیافت های نوشتاری مولفان و برداشت های عموم را از قیام عاشورا مورد مداقه قرار دهد. ریشه یابی رویکردهای تاریخی، سیاسی، مادی، اعتقادی، عرفانی، عاطفی، حماسی به عاشورا، تاثیر پیش فرض های زمینه ای همچون جبرگرایی، مادی گرایی، احساس گرایی های افراطی، تسامح در نقل گزارش های تاریخی، گرایش به پاره ای از باورهای پیروان سایر ادیان نظیر مسیحیت را پررنگ می سازد. از سوی دیگر، نقش سیاست ها، حکومت-ها، اقتضائات زمانی و منفعل ساختن توده مردم در میان آسیب های پیرامون رهیافت های گوناگون مشاهده شدنی است. دستاوردهای این تحقیق می تواند در مطالعات عاشوراپژوهی مورد بهره برداری قرار گیرد.

نویسندگان

محسن رفعت

استادیار و عضو هیات علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه سلام الله علیها، قم، ایران

فاطمه ژیان

استادیار دانشگاه حضرت معصومه سلام الله علیها

محمد حسین مدنی

استادیار گروه قرآن و حدیث پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقاجری،هاشم؛زرگری نژاد،غلامحسین؛حسنی،عطاءالله(۱۳۸۰ش).تاملاتی در علم تاریخ­و تاریخ نگری اسلامی،تهران: نقش جهان ...
  • ابن­اثیر،عزالدین­ابی­الحسن(۱۳۸۵ق).الکامل­فی­التاریخ،بیروت: دارصادر­داربیروت ...
  • ابن­اعثم­کوفی،ابومحمد احمدبن­علی،الفتوح(۱۴۱۱ق). بیروت: دارالاضواء ...
  • ابن­اعثم­کوفی،ابومحمداحمد­بن­علی(۱۳۷۴ش).ترجمه الفتوح،ترجمه:محمدبن­احمدمستوفی هروی، تهران: شرکت­انتشارات­علمی­و­فرهنگی ...
  • ابن تیمیه ابوالعباس­تقی­الدین(۱۴۰۶ق).منهاج­السنهالنبویه،تحقیق: محمدرشادسالم، بی‎جا ...
  • ابن­جوزی،ابوالفرج(۱۴۲۶ق).الردعلی­المتعصب­العنید­المانع­من­ذم­یزید،بیروت: دار الکتب العلمیه ...
  • (۱۴۱۲ق).المنتظم­فی­تاریخ­الامم­والملوک، بیروت: دارالکتب­العلمیه ...
  • ابن خلدون،عبدالرحمن­بن­محمد(۱۴۰۸ق).تاریخ­ابن­خلدون، بیروت: دارالفکر ...
  • ابن سعد،محمد(بی­تا).ترجمهالامام­الحسین(ع)من­طبقات­ابن­سعد،تحقیق: عبدالعزیزطباطبایی،الهدف ...
  • ابن سعد،محمد(۱۴۱۰ق).الطبقات­الکبری، بیروت: دارالکتب­العلمیه ...
  • ابن ­طاووس،علی(۱۳۴۸ش).اللهوف­علی­قتلی­الطفوف،ترجمه: احمدفهری­زنجانی،تهران: جهان ...
  • ابن عربی،ابوبکر(بی­تا).العواصم­من­القواصم، قاهره: المکتبهالسلفیه ...
  • ابن کثیردمشقی،ابوالفداءاسماعیل(۱۴۲۲ق).البدایهوالنهایه،بیروت: دارالمعرفه ...
  • ابن نما،حلی،جعفربن­محمد(۱۴۰۶ق).مثیرالاحزان، قم: مدرسهالامام­المهدی(عج)ابن طباطبا(۱۳۵۰ش).تاریخ فخری،انتشارات علمی و فرهنگی ...
  • ابن­عساکر، علی­بن­حسن(۱۴۱۵ق)،تاریخ­مدینهدمشق، تحقیق علی­شیری،بیروت:دارالفکر ...
  • اسفندیاری،محمد(۱۳۸۸ش).عاشوراشناسی،پژوهشی­درباره­هدف­امام­حسین­(ع)،قم: صحیفه­­خرد ...
  • بلاذری، احمدبن­یحیی(۱۳۹۷ق).انساب­الاشراف،تحقیق: محمدباقرمحمودی،بیروت: دارالتعارف ...
  • بهبهانی،محمدباقر(۱۴۰۹ق).الدمعهالساکبه،بیروت: موسسهالاعلمی ...
  • توحیدی نیا،روح الله(۱۳۹۷).»دیدگاه ائمه درباره شخصیت و قیام زید»،شیعه پژوهی،ش۱۵ ...
  • جعفریان،رسول(۱۳۸۶ش).تاملی در نهضت عاشورا،تهران: مورخ ...
  • حرانی،ابن­شعبه(۱۴۰۴ق).تحف­العقول­عن­آل­الرسول،قم: جامعه­مدرسین­حوزه­علمیه­قم ...
  • حسینی­موسوی،محمدبن­ابی­طالب(۱۴۱۸ق).تسلیه­المجالس­و­زینه­المجالس،قم: موسسهالمعارف الاسلامیه ...
  • حسینی،سیدعبدالله(۱۳۸۶ش).معرفی­ونقدمنابع­عاشورا،قم: پژوهشگاه­علوم­و­فرهنگ­اسلامی ...
  • خواجه­میرزا،محمود(۱۳۸۵ش).« فاطمیان آل­بویه­وتبلیغات­شیعی»،تاریخ­اسلام، شماره۲۸ ...
  • خوارزمی،موفق بن احمد(۱۴۲۳ق).مقتل الحسین(ع)، قم: انوارالهدی ...
  • دربندی،آغابن­عابدشیروانی­حائری(۱۴۱۵ق).اکسیرالعبادات­فی­اسرار­الشهادات(اسرارالشهاده)، بحرین: شرکهالمصطفی ...
  • دینوری،ابومحمدعبدالله­بن­مسلم­بن­قتیبه(۱۴۱۰ق).الامامهوالسیاسه، بیروت: دارالاضواء ...
  • ذهبی،شمس­الدین­محمدبن­احمد(۱۴۱۰ق).تاریخ­الاسلام، بیروت: دارالکتاب­العربی ...
  • رازی،ابوعلی مسکویه(۱۳۷۹ش).تجارب الامم. تهران: سروش ...
  • رفعت،محسن؛ژیان،فاطمه،(۱۴۰۰ش) «نقد و بررسی روایات­انگاره ها وگزاره های متفرد عاشورایی­ ...
  • رفعت، محسن(۱۴۰۰ش) روایات عاشورایی الطبقات الکبری ابن سعد در سنجه ...
  • رفعت،محسن؛ فراتی، علی‎اکبر وشریفی‎گرم‎دره، وحید(۱۳۹۸) بررسی و نقد روایت انگاره ...
  • رنجبر،محسن،(۱۳۹۲ش).جریان­شناسی­تاریخی­قرائت­هاورویکردهای­عاشوراازصفویه­تامشروطه،قم: موسسهآموزشی­و­پژوهشی­امام­خمینی(ره) ...
  • سپهر،میرزامحمدتقی(۱۳۶۸ش).ناسخ­التواریخ­دراحوالات­حضرت­سیدالشهداء،تهران: اسلامیه ...
  • شامی،فضیلت(۱۳۶۷ش). تاریخ­زیدیه­درقرن­دوم­و­سوم­هجری،ترجمه: محمدثقفی­وعلی­اکبر­مهدی­پور، شیراز: دانشگاه­شیراز ...
  • ­شریف­کاشانی،حبیب­الله(۱۳۹۰ش).تذکره الشهداء،تهران: شمس­الضحی ...
  • صالحی­نجف­آبادی،نعمت­الله(۱۳۶۱ش).شهیدجاوید،تهران: جبی­نلج ...
  • صحتی­سردرودی،محمد(۱۳۸۵ش).عاشوراپژوهی­با­رویکردی­به­تحریف­شناسی­تاریخ­امام­حسین(ع)،قم: خادم­الرضا ...
  • صدوق،ابوجعفرمحمدبن­بابویه(۱۳۷۸ق).عیون­اخبارالرضا(ع)، تهران: جهان ...
  • صفری­فروشانی،نعمت­الله(۱۳۷۸ش).غالیان،کاوشی­درجریان­ها­و­برآیندهاتاپایان­سده­سوم،مشهد: آستان­قدس­رضوی­بنیاد پژوهش­های­اسلامی ...
  • طالش عزیزی،محمدباقر(۱۳۸۱ش).نگاهی­به­سیاست­مذهبی­آل­بویه،رشدآموزش­تاریخ، شماره۱۱ ...
  • طبری،ابوجعفرمحمدبن­جریر(۱۳۸۷ق).تاریخ­الطبری(تاریخ­الامم­والملوک)، بیروت: دارالتراث ...
  • طریحی،فخرالدین(۱۴۲۴ق).المنتخب­فی­جمع­المراثی­والخطب، بیروت: موسسه­الاعلمی ...
  • طهرانی،آقابزرگ(۱۴۰۳ق).الذریعهالی­تصانیف­الشیعه،بیروت: دارالاضواء ...
  • عسگری، انسیه ورفعت، محسن(۱۳۹۹). بازخوانی وآسیب شناسی گونه ها وسبک ...
  • عسگری،انسیه(۱۳۹۷ش).جریان­شناسی تفسیر تطبیقی،قم: پژوهشگاه حوزه ودانشگاه ...
  • عقیلی،ابوجعفرمحمدبن­عمرو(۱۴۱۸ق).ضعفاءالعقیلی، بیروت: دارالکتب­العلمیه ...
  • فروغی ابری،اصغر(۱۳۸۳ش).تحقیقی­درباره­سبک­عزاداری­ازصفویه­تاقاجار،فرهنگ­اصفهان،شماره۲۹و۳۰ ...
  • فروغی­ابری،اصغر(۱۳۸۳ش).نگاهی­به­پیشینه­عزاداری­دراسلام(قبل­ازصفویه)،مشکوه،شماره ۸۴و۸۵ ...
  • کاشفی­سبزواری،ملاحسین(بی­تا).روضهالشهداء،تصحیح: ابوالحسن­شعرانی،اسلامیه ...
  • کاظم بیگی، محمدعلی ومصطفی گوهری فخرآباد(بهاروتابستان۱۳۹۳)، «نگاه اهل حدیثی ابن ...
  • کشی،محمدبن­عمر(۱۴۰۹ق).رجال­الکشی(اختیارمعرفهالرجال)، مشهد: موسسه­نشردانشگاه­مشهد ...
  • کلینی،محمدبن­یعقوب(۱۳۸۸ق).الکافی،تحقیق: علی­اکبرغفاری،تهران: دارالکتب­الاسلامیه ...
  • مجلسی،محمدباقر(۱۴۰۳ق).بحارالانوارالجامعهلعلوم­الائمهالاطهار،بیروت: داراحیاء­التراث­العربی ...
  • مسعودی،عبدالهادی(۱۳۸۹ش).وضع­و­نقدحدیث،تهران: سمت،دانشکده­علوم­حدیث ...
  • مطهری،مرتضی(۱۳۸۶ش).حماسه­حسینی،قم: صدرا ...
  • مفید،محمدبن­محمدبن­نعمان(۱۴۱۳ق).الارشادفی­معرفهحجج­الله­علی­العباد، قم: کنگره شیخ مفید ...
  • مفید،محمدبن محمد بن نعمان(۱۴۱۰ق).اوائل ا لمقالات،بیروت: دار المفید ...
  • موسوی­خمینی،سیدروح­الله(۱۳۷۸ش).صحیفه­امام،تهران: موسسه­تنظیم­ونشرآثارامام­خمینی(ره) ...
  • نوری،حسین(۱۳۸۶ش).لولو ومرجان،قم:بنی­الزهراء ...
  • یاقوت حموی(۱۹۹۳م).معجم الادباء،بیروت: دارالغرب الاسلامی ...
  • Fireston, Reuven. Merit, mimesis, and martyrdom: aspects of Shiite meta_historical ...
  • نمایش کامل مراجع