تبیین رایانشی تنوعات جغرافیایی ترکی آذربایجانی در استان اردبیل بر پایه مدل موجی

درون حوزه جغرافیایی و اجتماعی هر زبان، تنوعات گویشی و لهجه ای متفاوتی دیده می شود. از آنجا که جغرافیای تنوعات زبانی استان اردبیل پیشتر بررسی نشده بود، پیمایش حاضر به گویش سنجی ترکی آذربایجانی بر پایه فهرست واژگان لایپزیک- جاکارتا پرداخته است. دادههای پژوهش شامل معادل های بومی ۱۰۹ مدخل واژگانی با مصاحبه از گویشوران در ۳۵ نقطهمحل به روش تصادفی طبقه بندیشده جمعآوری شد. تحلیل رایانشی دادهها در سطح آوایی نشان داد که زبان گونه های مختلف ترکی آذربایجانی گویش نیستند بلکه زیرلهجه های آن محسوب می شوند. درهم فشردگی کلی متغیرهای زبان شناختی در این منطقه بر اساس مدل موجی تبیین شده است. اطلس زبانی، مبدا تنوعات زبانی در محور شمال- جنوب را در سه نقطهمحل جغرافیایی –حدود اصلاندوز پارس آباد، غرب مشگین شهر، و جنوب اردبیل، حول نیر و کوثر- به دست داده است.

کلیدواژه ها:

زبان شناسی اجتماعی ، گویششناسی جغرافیایی ، گویش سنجی ، زبان شناسی رایانشی ، لایپزیک- جاکارتا ، ترکی آذربایجانی ، استان اردبیل