طراحی برنامه آموزش انعطاف پذیری شناختی و بررسی تاثیر آن بر کاهش مشکلات رفتاری نوجوانان کم توان ذهنی

هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی برنامه آموزش انعطاف پذیری شناختی و بررسی تاثیر آن بر کاهش مشکلات رفتاری نوجوانان کم توان ذهنی انجام شد. روش: این پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. از بین ۶۰ دانش آموز کم توان ذهنی ۱۴ تا ۱۸ ساله در شهرستان سرپل ذهاب، ۲۴ دانش آموز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها به صورت تصادفی به دو گروه ۱۲ نفری تقسیم شدند. گروه آزمایش، آموزش انعطاف پذیری شناختی را در ۱۵ جلسه ۴۵ دقیقه ای دریافت کردند درحالی که به گروه گواه این آموزش ارائه نشد. برای جمع آوری داده ها از نرم افزار آزمون ویسکانسین و پرسشنامه آخنباخ، فرم والدین و معلم استفاده شد. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیری در نرم افزار ۲۱SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج این مطالعه بیانگر تاثیر معنادار برنامه آموزش انعطاف پذیری شناختی بر کاهش مشکلات رفتاری در نوجوانان کم توان ذهنی بود. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان می دهد که بین گروه آزمایش و گواه حداقل در یکی از متغیرهای وابسته در سطح کمتر از ۰۰۱/۰ تفاوت معنادار و بالاتر از حد شانس و تصادف وجود دارد که نشان از اثربخشی برنامه آموزش انعطاف پذیری شناختی حداقل در یکی از متغیرهای وابسته از دیدگاه والدین و معلم دارد. نتیجه گیری: با استفاده از آموزش انعطاف پذیری شناختی می توان مشکلات رفتاری را کاهش داد. بنابراین درمانگران با پیدا کردن فنونی برای افزایش انعطاف پذیری شناختی و آموزش آن به نوجوانان کم توان ذهنی می توانند افق تازه ای در برابر حل مشکلات رفتاری این گروه ایجاد کنند.

کلیدواژه ها:

Cognitive Flexibility ، Behavioral Intellectual Disability Adolescents ، انعطاف پذیری شناختی ، مشکلات رفتاری ، نوجوانان کم توان ذهنی