شاخصه های پیکرنگاری درباری عهد قاجار در آثار نقاشی میرزا بابا و مهرعلی

نقاشی قاجار دارای جایگاهی ویژه در تاریخ هنر ایران است و پیکره نگاری درباری عهد فتحعلی شاه شاخه ای برجسته در هنر این دوران به شمار می رود. فتحعلی شاه برجسته ترین هنرمندان را در پایتخت ، تهران گرد آورد و به کار گماشت . پیکره نگاری دباری نمایانگر اوج هم آمیزی سنت های ایرانی و اروپایی است که در قالبی شکوهمند ظهور یافته و روشهای طبیعت پردازی ، چکیده نگاری و آذینگری به طرزی درخشان در کنار هم سازگار شده است .در این مکتب پیکر انسان اهمیت اساسی دارد و شاه و شاهزادگان، درباریان و رامشگران در برابر ارسی یا پنجرهای که ایستاده یا نشسته اند همگی در جامه های زربفت و غرق در جواهرات و زینت ها تجسم یافته اند. در این آثار نقاش شخصیت ها را به واسطه اشیاء همچون تاج، کلاه، سلاح و قالیچه های منقوش و فاخر معرفی کرده است .در میان نقاشان متعدد دربار قاجار میرزا بابا ومحمدعلی از برجسته ترین ها به شمار می آیند و بیش از سایرین در نمایش شوکت شاهنامه موفق بوده اند.این دو نقاش شمایل نشسته و تمام قد فتحعیشاه را با تاج کیانی و عصای مرصع در نهایت ذوق و مهارت به تصویر کشیدهاند و جلوهای شکوهمند به وی بخشیده اند.نتایج پژوهش حاکی ازآن است که مهرعلی با وجود آنکه از شاگردان میرزا بابا مبدع سبک پیکرنگاری درباری به شمار می آید اما بیش از وی و سایر نقاشان در نمایش شوکت شاهنامه توفیق یافته است و در زمره بهترین نقاش سبک پیکره نگاری درباری به شمار می رود.همچنین نقاشان قاجار با وجود تمایل به تاثیرپذیری از هنر غربی و تغییر سلیقه قاجار توانستند به تعادلی هر چند لرزان میان هنر اروپایی و نقاشی ایرانی دست پیدا کنند.

کلیدواژه ها:

هنر قاجار پیکرنگاری دربارهی ، میرزا بابا ، محمدعلی