بررسی چگونگی مصورسازی نسخ خطی چاپ سنگی درکتابهای شاهنامه فردوسی ، خمسه نظامی و انوارسهیلی در دوره قاجار

ورود و حضور صنعت چاپ در کشور ایران ابتدا در عصر صفویان با بکارگیری ماشین های چاپ سربی آغاز شده است و پس از گذر زمان، چاپخانه های سنگی جایگزین چاپخانه های سربی شده اند. از فن چاپ سنگی در به تصویر کشیدن کتابهای ارزشمندی همچون: شاهنامه فردوسی ، خمسه نظامی و انوار سهیلی در دوره قاجار بهره گرفته شدهاست . همچنین تصاویر موجود در نسخ تصویری کتب مورد نظر در دوره قاجار دارای مشخصه های مشترکی با شیوه های دیگر تصویرسازی از جمله در هنرنقاشی رنگ روغن و کاشیکاری مرسوم آن دوران بوده است . پژوهش حاضر به روش توصیفی -تحلیلی که حاصل مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی می باشند، با بکارگیری روش توصیفی -تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش است که : برای مصور سازی نسخه های خطی کتابهای شاهنامه فردوسی ، خمسه نظامی و انوارسهیلی با استفاده از فن چاپ سنگی ، چگونه و از چه تمهیداتی بهره گرفته شده است ؟ و مقصود از طرح پژوهش حاضر نیز مشخص کردن روش و تمهیداتی می باشد که در تصویرسازی نمونه های مشخص شده در دوره قاجار بکار گرفته شدهاند. با تکیه بر اطلاعات موجود در پژوهش مورد نظر می توان اعلام داشت که تاحدودی شناخت ملاک های زیبایی شناسانه در بین عامه مردم در نسخه های تصویرسازی شده درکتب مورد نظر محسوس می باشد، به این صورت که در چاپ های نمونه های اشاره شده درطی چندین سال، علاوه بر الهاماتی از نسخه های پیشین ، تغییراتی نیز محسوس می باشد.

کلیدواژه ها:

چاپ سنگی ، مصورسازی ، شاهنامه فردوسی ، خمسه نظامی ، انوارسهیلی .