بررسی راهکارهای حریم گذاری در نمای خارجی خانه های اقلیم گرم و خشک از طرحواره حریم و حجاب تا الگوی شناشیل به عنوان پیوند نیازهای فطری با ضروریات محیط طبیعی

مهمترین کار طراحان ایجاد بنا در تطابق با فرهنگ و اقلیم می باشد و تعالیمی که با معماری منتقل شده از موثرترین توانمندی های معماری و شهرسازی اسلامی بوده است . مسئله حریم و حجاب یکی از اصول اساسی و بنیادین حاکم برفضای معماری و جهان بینی ماست که به نحو معناداری هویت و فرهنگ ایرانیان به آن پیوند خورده و از حیاط خانه تا نما سلسله مراتبی از این توجه دیده می شود. علاوه بر ایوان، یکی از اجزای مهمی که کارکرد اقلیمی با اداب فرهنگی و دینی را در خود جمع نموده عنصر معماری »شناشیل « به عنوان روزنه ای به جهان ماورای خانه می باشد. این مقاله که با روش اسنادی و میدانی شروع شده به اهمیت پنجره به عنوان یک مسئله چند بعدی طراحی پرداخته است و با تطبیق نمونه های موجود در تمدن اسلامی موجود در اقلیم گرم و خشک ، نشان می دهد که این نمونه از نظرگاه به بیرون از خانه در عین این که نور را به داخل می آورد، پاسخگوی تهویه ، اتلاف انرژی و استحکام بنا هم می باشد. یافته های دیگر نشان می دهد که روزن »شناشیل « یکی از پیچیده ترین عناصر ساختمانی است که توانسته مفاهیم حریم و حجاب را در ساختار خود نمایانده و به عنوان معلمی حاضر بر پیکره معماری تجلی و ایفای نقش فرامکانی نماید.

کلیدواژه ها:

شناشیل ، حریم و حجاب ، ایوان ، حیاط ، تمدن اسلامی .