پی جویی شیر سنگی(جلوه ای از هنر و هویت بختیاری) با تکیه بر مطالعه مردم شناسی هنر

سنگ تراشی و حجاری، یکی از کهن ترین هنرهای سنتی و کاربردی است که از سابقه ای کهن در میان تمدن ها و به طورخاص ایران، برخوردار است. هنری بومی و دیرین سال که جلوه های آن در پیکرتراشی و آفرینش انواع تندیس و مجسمه های یادبودی، نمودار است. در این میان، شیر سنگی، از برجسته ترین مصنوعات و دست کنده فرهنگی و نمادین در هنر حجاری و پیکرتراشی است که در جغرافیای وسیع بختیاری سابقه ای دیرینه دارد. از دیگر سو، فهم و شناخت علل خلق آثار هنری در میان اقوام و عشایر و درک مفاهیم پنهانی و بنیادین حاصل از نگرش و باورهای هنرمندان، نیازمند به کارگیری شیوه های علمی و مرتبط با هنرهای بومی و از جمله شیرهای سنگی است. بر این مبنا، در مقاله حاضر رویکرد مردم شناسی هنر، جهت کشف مفاهیم و معناهای ضمنی، انتخاب و به کار گرفته شده است. مقصد و هدف این رویکرد این است که هرگونه تحقیق جهت کشف و یافتن معناها و کارکردهای آثار هنری و نقوش آن ها، می بایست در بستر فرهنگی جامعه ای صورت پذیرد که آثار هنری در آن تولید شده اند. چیستی و چرایی آفرینش شیرهای سنگی در بختیاری، انواع فرم ها ، پرسش اصلی این پژوهش است. برخی از یافته های این پژوهش شامل موارد زیر است: آفرینش شیرها صرفا جنبه یادبودی و به جهت گرامی داشت یاد و نام و خاطره مردان شجاع و دلیر در ایل بوده است. شیرهای سنگی به دو نوع قدیمی(فرم انتزاعی) و جدید(طبیعی و رئال و به صورت محدود انتزاعی)، تقسیم بندی می شود.

کلیدواژه ها:

انسان شناسی هنر ، بختیاری ، تزئین سنگ تراشی ، شیر ، هویت