اعتبارسنجی محتوایی خبر تطیر حضرت علی (ع) در هنگامه بیعت طلحه با ایشان

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 138

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KGY-12-27_015

تاریخ نمایه سازی: 8 اسفند 1401

چکیده مقاله:

دریکی از منابع روایی امامیه دوره میانی خبری یافت میشود که بر تطیر علی (ع) به طلحه در هنگامه بیعت ایشان دلالت دارد. برای اعتبارسنجی محتوای این خبر، موضوع محوری آن یعنی نحس انگاری افراد به معیارهای قرآن، سنت صحیحه و نظرگاه دانشوران مسلمان عرضه شده است. هم چنین مولفه های تاریخی درین حدیث، موضوع جانبی آن است که با واکاوی در گزارش های تاریخی پیرامون بیعت علی (ع) ترازیده شده است. برای این منظور، آموزه های متناسب با موضوع محوری و جانبی حدیث در هر یک از معیارهای پیش گفته گرد آمده و در پایان هر بخش برآیند حاصل از عرضه حدیث به آن مولفه تبیین شده است. پنج آیه از کتاب الهی، سه دسته از اخبار پیرامون موضوع نحس انگاری و فال بد زدن و نیز دیدگاه شش تن از دانشوران امامی درین مرحله به دقت واکاوی شده اند. درگام بعدی فرآیند اعتبار سنجی، تاریخ نگاری حدیث و منبع نقل آن و نیز گزارش های تاریخی پیرامون نحوه بیعت طلحه ورخدادهای آن مجلس واکاوی شده اند. نتیجه حاصل ازین روند، مردود گشتن حدیث تطیر علی (ع) در هر چهار حوزه و حکم به بی اعتباری آن است.

نویسندگان

البرز محقق گرفمی

کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی

سید علی دلبری

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن مجید، ترجمه مکارم شیرازی، ناصر، تهران: دفتر مطالعات تاریخ ...
  • نهج البلاغه، تدوین: شریف رضی، محمد بن حسین، تصحیح صبحی ...
  • آلوسی، محمد بن عبدالله؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم ...
  • ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله؛ شرح نهج ...
  • ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد؛ النهایه فی غریب الحدیث ...
  • ابن اثیر، علی بن محمد؛ الکامل فی التاریخ؛ به کوشش: ...
  • ابن اعثم کوفی، احمد؛ الفتوح؛ به کوشش: علی شیری، بیروت: ...
  • ابن الخلال، ابو بکر؛ السنه؛ به کوشش: عطیه زهرانی، ریاض: ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی؛ الامالی؛ تهران: کتابچی، ۱۳۷۶ ش ...
  • ؛ من لا یحضره الفقیه؛ قم: دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق ...
  • ؛ علل الشرایع؛ قم: کتاب­فروشی داوری، ۱۳۸۵ ش ...
  • ابن حنبل، احمد بن محمد؛ مسند الامام احمد بن حنبل؛ ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن؛ العبر؛ ترجمه: عبدالمحمد آیتی، تهران: موسسه مطالعات ...
  • ابن خیاط، خلیفه؛ تاریخ خلیفه بن خیاط؛ به کوشش: مصطفی ...
  • ابن سعد، محمد بن سعد؛ الطبقات الکبری؛ بیروت: دار صادر، ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل؛ المخصص؛ بیروت: دارالکتب العلمیه، بی ...
  • ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی؛ مناقب آل ابی ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر؛ التحریر و التنویر؛ بیروت: موسسه ...
  • ابن عطیه، عبدالحق بن غالب؛ المحرر الوجیز فی تفسیر کتاب ...
  • ابن فارس، احمد؛ معجم مقاییس اللغه؛ قم: مکتب الاعلام الاسلامی، ...
  • ابن قتیبه دینوری، عبدالله ابن مسلم؛ الامامه و السیاسه؛ به ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب؛ بیروت: دار صادر، ...
  • ادلبی، صلاح­الدین؛ منهج النقد عند علماء الحدیث النبوی؛ بیروت: دارالآفاق ...
  • اربلی، علی بن عیسی؛ کشف الغمه فی معرفه الائمه؛ تبریز: ...
  • بغوی، حسین بن مسعود؛ تفسیر البغوی (معالم التنزیل)؛ بیروت: دار ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی؛ جمل من انساب الاشراف؛ به کوشش: ...
  • بیهقی، احمد بن حسین؛ السنن الکبری و فی ذیله الجوهر ...
  • جاحظ، عمرو بن بحر؛ کتاب الحیوان؛ بیروت: دار احیاء التراث ...
  • جعفری، یعقوب؛ «رسولان انطاکیه و فال بدزدن آنها»؛ مجله مکتب ...
  • جوزیه، محمد بن ابی بکر؛ المنار المنیف فی الصحیح والضعیف؛ ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد؛ الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه؛ ...
  • حاج حسن، حسین؛ نقد الحدیث فی علم الروایه و الدرایه؛ ...
  • حرانی، حسن بن علی؛ تحف­ العقول؛ قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • حرعاملی، محمد بن حسن؛ تفصیل وسائل الشریعه الی تحصیل مسائل ...
  • خطیب بغدادی، احمد بن علی؛ الفقیه و المتفقه؛ مکه: جامعه ...
  • ؛ الکفایه فی معرفه اصول علم الروایه؛ قاهره: دارالهدی، ۲۰۰۳ ...
  • خویی، حبیب الله؛ منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه؛ تهران: ...
  • دسوقی، ابراهیم؛ «التشاوم و التطیر و السحر، خرافات ینهی عنها ...
  • رازی، حسین بن علی؛ روض الجنان و روح الجنان فی ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ مفردات فی الفاظ القرآن؛ بیروت: ...
  • زمخشری، محمود بن عمر؛ الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل و ...
  • سباعی، مصطفی؛ السنه و مکانتها فی التشریع الاسلامی؛ بیروت: المکتب ...
  • سبحانی، جعفر؛ الحدیث النبوی بین الروایه والدرایه؛ قم: موسسه الامام ...
  • شافعی، محمد بن ادریس؛ الرساله؛ به کوشش: احمد محمد شاکر، ...
  • شریف رضی، محمد بن حسین؛ المجازات النبویه؛ قم: دارالحدیث، ۱۴۲۲ ...
  • شوشتری، محمد تقی؛ الاخبار الدخیله؛ تصحیح: علی اکبر غفاری، تهران: ...
  • صادقی تهرانی، محمد؛ الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه؛ ...
  • طباطبایی، محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد؛ التفسیر الکبیر؛ اردن: دارالکتاب الثقافی، ۲۰۰۸ ...
  • طبرسی، فضل بن حسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ تهران: ...
  • طبری، محمد بن جریر؛ تاریخ الامم و الملوک؛ به کوشش: ...
  • طوسی، محمد بن حسن؛ الاستبصار؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۹۰ ق ...
  • طوسی، محمد بن حسن؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ قم: ذوی ...
  • ؛ العده فی اصول الفقه؛ به کوشش: محمدرضا انصاری، قم: ...
  • عبداللهی علی بیک، حمید؛ «فال بد زدن از دیدگاه قرآن ...
  • عبدالمحمدی، حسین و همکاران؛ «نقدی بر دیدگاه مادلونگ درباره بیعت ...
  • مفید، محمد بن محمد؛ الجمل و النصره لسید العتره فی ...
  • علم الهدی، علی بن حسین؛ امالی المرتضی؛ قاهره: دارالفکر العربی، ...
  • علمائی، نسیبه؛ «تطیر و تاثیر آن از نگاه قرآن و ...
  • علی، جواد؛ المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام؛ بیروت: دار ...
  • غزالی، محمد بن محمد؛ المستصفی من علم الاصول؛ بیروت: موسسه ...
  • فلاح نجم، عبدالله؛ «بناء التصور الاسلامی عن التطیر و التنجیم ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن؛ الوافی؛ اصفهان: کتابخانه امیر المومنین علی ...
  • قطب، سید؛ فی ظلال القرآن؛ بیروت: دارالشروق، ۱۴۲۵ ق ...
  • قمی، عباس؛ سفینه البحار؛ قم: انتشارات اسوه، ۱۴۱۴ ق ...
  • کریمی، علی؛ «چگونگی بیعت با امام علی (ع)»؛ تاریخ اسلام، ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب؛ الکافی؛ قم: دارالحدیث، ۱۴۲۹ ق ...
  • ماتریدی، محمد بن محمد؛ تاویلات اهل السنه؛ به کوشش: مجدی ...
  • مازندرانی، محمد صالح؛ شرح الکافی، الاصول و الروضه؛ به کوشش: ...
  • متقی هندی، علی بن حسام الدین؛ کنز العمال فی سنن ...
  • مجلسی، محمد باقر؛ مرآه العقول؛ تهران: دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۴ ق ...
  • مجلسی، محمد باقر؛ بحار الانوار؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی، ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین؛ مروج الذهب و معادن الجوهر؛ ...
  • مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ بیروت: دارالکتب العلمیه، ...
  • معرفت، محمدهادی؛ التفسیر الاثری الجامع؛ قم: موسسه فرهنگی انتشاراتی تمهید، ...
  • مغنیه، محمد جواد؛ تفسیر الکاشف؛ قم: دارالکتاب الاسلامی، ۱۴۲۴ ق ...
  • مقریزی، احمد بن علی؛ امتاع الاسماع بما للنبی من الاحوال ...
  • مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه؛ تهران: دارالکتاب الاسلامیه، ۱۳۷۱ ش ...
  • هیثمی، علی بن ابی بکر؛ مجمع الزوائد و منبع الفوائد؛ ...
  • یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب؛ تاریخ الیعقوبی؛ بیروت: دار صادر، ...
  • نمایش کامل مراجع