شعر عملی: احضار تن، اصالت صدا ، قید حضور در فعل پیکره ی تام

شعر عملی: احضار تن، اصالت صدا، قید حضور در فعل پیکره ی تام   لیلی گله داران*   چکیده در آغاز، شعر هنر شفاهی قائم به سرایش و خوانش بود. میراثی که سینه به سینه نقل می شد و از زبان به حافظه سپرده و دوباره بر زبان جاری می شد. ابداع خط سیلابیک توسط سومریان (هزاره ی چهارم ق.م) دستاوردهایی داشت ازجمله: مفاهیم منتزع و غیرملموس اندیشیده و نوشته شدند، کتابت و نگارش شروع شد و شیوع یافت و سیر تکوینی شعر از این زمان به بعد گام به گام دور شدن از شفاهیت تا استیلای تام کتابت بود. شعر عملی به عنوان شعر پسااجرایی با رویکردی ریشه شناختی و هستی شناسانه ازطریق بررسی شعر میان رودان، یونان باستان، پاره ای از رویکردهای مارینتی در فوتوریسم، شعر فضایی آنتونن آرتو و شعر اجرایی دهه ی هشتاد آمریکا، مولفه های برگرفته، تکمیلی، نوین و پیشنهادی خود را ارائه می دهد؛ ازاین رو با توجه به تفاوت بنیادین و ماهوی شعر عملی با شعر اجرایی و شبهاتی که وجه اشتراک اجرایی آن ها به وجود می آورد، این مقاله ضمن معرفی شعر عملی به این می پردازد که چه تفاوت هایی میان شعر عملی و شعر اجرایی وجود دارد؟ نتایج به دست آمده در این مقاله ی توصیفی (مستخرج از رساله ی متکی به روش توصیفی- تجربی) مبین آن است که شعر عملی، اجرای شعر مکتوب نیست؛ بلکه سروده ای غیرقابل تفکیک از ساختار اجرایی و مولفه های بی بدیل تن، صدا و حضور است که در پیکره ای تام و غیرقابل تفکیک از اجزایش، به یک باره و یک جا خلق می شود تا ازطریق اجرا، ذات شعر را در محضر مخاطب تجسد مجدد بخشد. از دستاوردهای ادبی شعر عملی، بسط و توسعه ی صنایع ادبی و ابداع آرایه های نوین شعری است که فن بیان جدیدی را نیز پیشنهاد می دهد.     * استادیار گروه ادبیات نمایشی دانشگاه هنر شیراز [e-mail] تاریخ دریافت مقاله: ۱۲/۱۱/۱۴۰۰                   تاریخ پذیرش مقاله: ۲۵/۴/۱۴۰۱

کلیدواژه ها:

پیکره ی تام ، شعر اجرایی ، شعر عملی ، شعر فضایی ، لیلی گله داران