واکاوی دوگانگی رویکرد قانون گذار در انکار اقاریر موجب حد «رجم» و «قتل» از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 219

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFIQH-2-3_003

تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1401

چکیده مقاله:

قاعده خلاف اصل اثربخشی به انکار اقرار برخی جرائم حدی، در آموزه های فقه اسلامی، بر پایه احتیاط تام شارع در خون مسلمانان، اعمال تخفیف و دفع حد ناشی از شبهه استوار است، که قانون گذار پس از پیروزی انقلاب اسلامی از این قاعده پیروی کرده است. در این راستا همسونبودن دیدگاه قانون گذار با مقاصد شرعی و یکسان نبودن سیاست گذاری ایشان در تقنین و تعیین واکنش کیفرهای دوگانه به جرائم حدی مذکور در ماده ۱۷۳ قانون مجازات اسلامی، مسئله ای است که نیازمند واکاوی تا مرحله پاسخی در خور است. بر این اساس، پژوهش حاضر در صدد است در پرتو توصیف و تحلیل گزاره های فقه اسلامی و با گردآوری داده های کتاب خانه ای، قابل دفاع نبودن رویکرد قانون گذار در تعییین کیفرهای دوگانه برای جرائم حدی موجب «رجم» و «قتل» در این ماده را روشن کند. نتیجه آنکه، ضرورت دارد رویکرد ناهماهنگ سیاست تقنینی قانون گذار در راستای اثربخشی به انکار اقرار به جرائم حدی موجب رجم و قتل، از حیث تعیین کیفرهای دوگانه اصلاح شود و واکنش یکسانی بر پایه آرای فقه اسلامی، در قالب تعیین مجازات های تعزیری برای هر دوسته از جرائم یادشده در ماده مذکور تعیین گردد.

نویسندگان

ماشااله کریمی

استادیار گروه فقه و حقوق، دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد، ابران

عبدالصمد علی آبادی

استادیار گروه فقه و حقوق، دانشگاه مذاهب اسلامی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن حمزه طوسی، محمد بن علی (۱۴۰۸). الوسیله، قم: منشورات دفتر ...
  • ابن قدامه مقدسی جماعیلی، عبد الرحمن بن محمد (بی تا). ...
  • ابن قدامه مقدسی، ابو محمد عبد الله بن احمد (۱۴۰۵). ...
  • ابن قدامه، عبد الله (بی تا). المغنی، بیروت: دار الکتاب ...
  • ابن نجیم مصری، زین الدین بن ابراهیم (۱۴۱۸). البحر الرائق، ...
  • اکرمی، روح الله (۱۴۰۰). «رجوع از اقرار کیفری»، در: تحقیقات ...
  • بروجردی، سید حسین (۱۳۷۳). جامع احادیث الشیعه فی احکام الشریعه، ...
  • بصری (الماوردی)، ابو الحسن علی بن محمد (۱۴۱۴). الحاوی فی ...
  • تبریزی، میرزا جواد (۱۴۱۷). اسس الحدود والتعزیرات، قم: دفتر انتشارات ...
  • ترابی شهرضایی، اکبر (۱۳۹۰). آیین کیفری اسلام، قم: مرکز فقهی ...
  • تمیمی مغربی، نعمان بن محمد (۱۳۸۵). دعائم الاسلام، قم: موسسه ...
  • توکلی نیا، امید (۱۳۹۵). «انکار بعد از اقرار در حدود ...
  • جزیری، عبد الرحمن (۱۴۲۴). الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت: دارالکتب ...
  • جزیری عبدالرحمن؛ غروی، محمد؛ مازج، یاسر (۱۴۱۹). کتاب الفقه علی ...
  • حجاوی مقدسی ثم الصالحی، موسی بن احمد (بی تا). الاقناع ...
  • حدادی العبادی، ابو بکر بن علی بن محمد (۱۳۲۲). الجوهره ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹). وسائل الشیعه، قم: موسسه ...
  • حلی (محقق)، نجم الدین جعفر بن حسن (۱۴۰۸). شرائع الاسلام ...
  • حلی، ابی جعفر محمد بن منصور (۱۴۱۰). کتاب السرائر، قم: ...
  • حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۳). قواعد الاحکام فی معرفه الحلال ...
  • حلی، حسن بن یوسف (بی تا). تحریر الاحکام الشرعیه علی ...
  • حلی، محمد بن حسن (۱۳۸۷). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات ...
  • حلی، نجیب الدین یحیی بن سعید (۱۴۰۵). الجامع للشرائع، قم: ...
  • خوانساری، سید احمد (۱۴۰۵). جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، ...
  • دادگستری جمهوری اسلامی ایران (۱۳۶۵). پاسخ و سوالات از کمیسیون ...
  • دانش نهاد، محمد؛ بهمن پوری، عبدالله (۱۳۹۹). «انکار پس از ...
  • سید سابق، محمد التهامی (۱۳۹۱). فقه السنه، بیروت: دار الکتاب ...
  • شوشتری، محمد تقی (۱۴۱۹). النجعه فی شرح اللمعه، قم: مکتبه ...
  • طباطبایی حائری، سید علی (۱۴۱۸). ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام ...
  • طرابلسی، عبد العزیز بن البراج (۱۴۰۶). المهذب، قم: موسسه النشر ...
  • طوسی، ابو جعفر محمد بن الحسن (بی تا). النهایه فی ...
  • عاملی، زین الدین بن علی (شهید ثانی) (۱۴۱۲). الروضه البهیه ...
  • عوده، عبد القادر (بی تا). التشریع الجنایی الاسلامی مقارنا بالقانون ...
  • غروی، سید محمد؛ مازح، شیخ یاسر (۱۴۱۹). کتاب الفقه علی ...
  • القرافی المالکی، احمد بن ادریس (۱۹۹۴). الذخیره، بیروت: دار الغرب ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۷). الکافی فی الفقه، طهران: دار ...
  • مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۴). مرآه العقول، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۷). انوار الفقاهه: کتاب الحدود والتعزیرات، قم: ...
  • منتظری، حسین علی (بی تا). کتاب الحدود، قم: دار الفکر ...
  • موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا (۱۴۱۲). الدر المنضود فی احکام الحدود، ...
  • موسوی اردبیلی، عبد الکریم (۱۴۲۷). فقه الحدود والتعزیرات، قم: موسسه النشر لجامعه المفید، ...
  • موسسه آموزشی و پژوهشی قضا (۱۳۹۰). نرم افزار گنجینه استفتائات ...
  • نجفی، محمد حسن (۱۳۶۲). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • نووی، ابو زکریا محیی الدین یحیی بن شرف (بی تا). ...
  • هندی، فاضل (۱۴۰۵). کشف اللثام (ط.ق)، قم: منشورات مکتبه آیه ...
  • نمایش کامل مراجع