بررسی و تحلیل میزان بهره بری فقه اهل سنت از فتاوا و روایات عایشه با توجه به احکام مشابه در فقه امامیه

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 187

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFIQH-2-3_009

تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1401

چکیده مقاله:

از بررسی متون و منابع تاریخی، به خصوص آنچه در باب تاریخ فقه و فقها نگاشته شده، چنین به دست می آید که یاران و صحابه پیامبر (ص)، پس از ایشان نقش چشمگیری در شکل گیری فقه مذاهب اسلامی داشته اند. در این میان، اهل سنت کوشیده اند نقش عایشه همسر پیامبر (ص) را بیش از دیگران پررنگ کنند و جایگاه خاصی برای وی قائل شوند، تا حدی که گفته شده ایشان، محل رجوع صحابه بوده و گاهی کلامش، به ویژه در «فقه النساء»، فصل الخطاب بوده است. حال چون منقولاتش به دو دسته کلی، یعنی راوی سخنان پیامبر (ص) و آرای فقهی، تقسیم پذیر است در این پژوهش، که به صورت کتاب خانه ای و با شیوه تحلیلی انجام شده، کوشیده ایم روایات و آرای فقهی هر دو را بررسی کنیم. از نتایج حاصل شده و نکات به دست آمده، می توان به دو نمونه اشاره کرد. نخست آنکه، خود عایشه، که به اذعان و اقرار علمای اهل سنت به نوعی دارای مرجعیت علمی پس از پیامبر (ص) بوده، به اعلمیت حضرت علی (ع) اعتراف داشته و ثانیا علی رغم ادعای فقهای اهل سنت بر جایگاه علمی و فقهی وی، به گونه ای که گویا تخلف از کلامش امکان ناپذیر است، گاه در جاهایی که دیدگاه فقهی عایشه با مبانی فقهی امامیه همسویی داشته، فقهای اهل سنت برخلافش عمل کرده و بر ادعایشان خط بطلان کشیده اند.

نویسندگان

فائزه نصیری نصر

دانشجوی دکتری مذاهب فقهی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

سید حسن متهجد عسکری(آل مجدد)

استادیار گروه حقوق و فقه مقارن، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

مهدی درگاهی

استادیار فقه و اصول، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن ابی شیبه، ابو بکر (۱۴۰۹). المصنف فی الاحادیث والآثار، ...
  • ابن بابویه (صدوق)، محمد بن علی (۱۳۶۳). من لا یحضره ...
  • ابن بابویه (صدوق)، محمد بن علی (۱۴۱۸). الهدایه فی الاصول ...
  • ابن تیمیه، تقی الدین (۱۴۰۹). شرح العمده، ریاض: مکتبه الحرمین، ...
  • ابن حنبل، احمد بن محمد (۱۴۱۶). مسند الامام احمد بن ...
  • ابن ماجه، محمد بن یزید (۱۴۱۸). سنن، بیروت: دار الجیل، ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴). لسان العرب، بیروت: دار ...
  • ابن هشام، ابی محمد (بی تا). مغنی اللبیب، بی جا: ...
  • اطفیش، محمد بن یوسف (۱۳۹۲). النیل والشفاء العلیل، جده: مکتبه ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل (۱۴۰۰). الجامع الصحیح المسند من حدیث ...
  • بیهقی، احمد بن الحسین (۱۴۲۴). السنن الکبری، بیروت: دار الکتب ...
  • ترمذی، محمد بن عیسی (۱۴۱۹). الجامع الصحیح و هو سنن ...
  • ثعلبی بغدادی، عبد الوهاب (بی تا). المعونه علی مذهب عالم ...
  • جابر بن زید (۱۴۲۷). موسوعه آثار الامام جابر بن زید ...
  • جزری، عبد الرحمن (۱۴۱۹). الفقه علی المذاهب الاربعه و مذهب ...
  • جوهری، ابو نصر (۱۴۰۷). الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه، ...
  • حاکم نیشابوری، ابو عبد الله (۱۴۱۱). المستدرک علی الصحیحین، بی ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (بی تا). وسائل الشیعه الی ...
  • حلی، شیخ نجم الدین (۱۴۰۸). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • حنفی، عبد المنعم (۱۴۲۳). موسوعه ام المومنین عائشه بنت ابی ...
  • خرقی، ابو القاسم عمر بن حسین (۱۴۱۳). متن الخرقی علی ...
  • خلوتی، عبد الرحمن (۱۴۱۷). بدایه العابد و کفایه الزاهد فی ...
  • خوئی، سید ابوالقاسم (بی تا). المعتمد فی شرح المناسک، قم: ...
  • دارمی، عبد الله بن عبد الرحمن (۱۴۲۱). مسند دارمی، عربستان: ...
  • دینوری، ابن قتیبه (بی تا). تاویل مشکل القرآن، بیروت: دار ...
  • سرخسی، محمد بن احمد (۱۴۱۴). المبسوط فی الفقه الحنفی، بیروت: ...
  • السقاف (۱۴۳۳). عائشه ام المومنین: موسوعه علمیه عن: حیاتها و ...
  • سیوطی، جلال الدین (۱۴۰۴). الدر المنثور فی تفسیر الماثور، قم: ...
  • شافعی، محمد بن ادریس (۱۴۱۰). الام، بیروت: دار المعرفه، الطبعه ...
  • شیبانی، ابو عبد الله محمد بن الحسن (بی تا). الاصل ...
  • شیبانی، محمد بن حسن (۱۴۰۳). الحجه علی اهل المدینه، بیروت: ...
  • شیرازی شافعی، ابی اسحاق (بی تا). طبقات الفقهاء، بیروت: دار ...
  • صالحی حنبلی، علاء الدین ابو الحسن (بی تا). الانصاف فی ...
  • صائغی، جمعه بن علی (۱۴۰۶). جامع الجواهر، عمان: وزاره التراث ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۴۱۵). مجمع البیان، بیروت: موسسه الاعلمی ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۳۶۳). الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۳۶۵). تهذیب الاحکام، تهران: دار الکتب ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۳۷۸). المبسوط فی فقه الامامیه، تهران: ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۴۰۷). الخلاف، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • عمرانی، ابی الحسین یحیی بن ابی الخیر (۱۴۲۸). البیان فی ...
  • غرناطی، ابو القاسم (بی تا). القوانین الفقهیه، بیروت: دار الصادر، ...
  • غریانی، صادق عبد الرحمن (۱۴۲۳). مدونه الفقه المالکی و ادلته، ...
  • قرطبی، ابو عمر یوسف بن عبد الله (۱۴۰۰). الکافی فی ...
  • قشیری، مسلم بن حجاج (۱۳۷۴). صحیح مسلم، بی جا: عیسی ...
  • کاسانی، علاء الدین ابی بکر بن مسعود (۱۴۱۷). بدائع الصنائع ...
  • کشناوی، ابو بکر بن حسن (بی تا). اسهل المدارک: شرح ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷). الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ...
  • مالک بن انس (۱۴۲۵). الموطا، محقق: محمد مصطفی اعظمی، امارات: ...
  • ماوردی، ابو الحسن علی بن محمد (۱۴۱۹). الحاوی الکبیر فی ...
  • محمد اسماعیل، شعبان (بی تا). رسم المصحف و ضبطه بین ...
  • معرفت، محمدهادی (۱۳۹۴). خلاصه نقد شبهات پیرامون قرآن کریم، بی ...
  • مقدسی، بهاء الدین عبد الرحمن بن ابراهیم (۱۴۲۶). العده شرح ...
  • مقدسی، موفق الدین (۱۴۲۷). الکافی فی الفقه علی مذهب الامام ...
  • نجفی، محمد حسن (بی تا). جواهر الکلام فی شرح شرائع ...
  • نسائی، احمد بن علی (۱۴۱۱). السنن الکبری، بیروت: دار الکتب ...
  • نعمان بن عبد السلام، محمد بن محمد (۱۴۱۳). المقنعه، قم: ...
  • نوری، حسین (۱۴۰۸). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت: موسسه ...
  • نووی، ابو زکریا (بی تا). المجموع شرح المهذب، بی جا: ...
  • یمنی شافعی، ابو الحسین یحیی بن ابی الخیر (۱۴۲۱). البیان ...
  • نمایش کامل مراجع