عدم قطعیت مقادیر شدت-فراوانی بارش های حداکثر در اثر تغییر اقلیم آتی (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)

گرمایش جهانی خصوصیات بارش های حدی را دستخوش تغییراتی خارج از دامنه تغییرات درونی اقلیم کرده است. در این تحقیق تحلیلی از نحوه تغییر مقادیر شدت-مدت-فراوانی بارش(IDF) تحت ۱۰ سناریوی اقلیمی مشتق شده از مدل های اقلیم جهانی و سناریوی انتشار A۱B برای دوره ۲۰۴۰- ۲۰۲۱ در استان خراسان رضوی ارائه شده است. مقادیر IDF برای ۲۳ ایستگاه مورد بررسی تحت سناریوهای اقلیمی آینده در ۳ سطح ریسک (۲۵%، ۵۰% و ۷۵%) توسط یک روش ترکیبی پیشنهادی شامل: (۱) تصویر سازی سناریوی بارش روزانه آتی توسط یک مدل ریزمقیاس نمایی ناپارامتریک توسعه داده شده برای مناطق خشک و نیمه خشک، (۲) استخراج مقادیر IDF براساس روابط چندک-فراوانی بارش بین بارش های ساعتی و روزانه در ترم سری های حداکثر سالانه، برآورد شده اند. نتایج نشان می دهد که شدت بارش ها در سطح ریسک ۵۰% نسبت به دوره پایه ۲۰۱۲-۱۹۹۳ بین ۲۳-% تا ۳/۷% تغییر خواهد کرد. در این بین تداوم های کمتر نسبت به بیشتر دامنه تغییرات مثبت تری داشته و در دوره های بازگشت بالاتر دامنه تغییرات وسیعتر خواهد بود. بطور کلی مناطق مرکزی و جنوبی افزایش کمتری را نسبت به نواحی شمالی استان شاهد خواهند بود. همچنین مناطق پرباران شدت سیل خیزی بیشتری را پیش رو خواهند داشت؛ و در مقابل مناطق کم باران کاهش شدیدتری را متحمل می شوند. درسطوح ریسک کم نیز مقادیر شدت های حداکثر در آینده افزایش خواهد یافت؛ که این موضوع باید در طراحی سازه های پراهمیت مورد توجه خاص قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، بارش حدی ، خراسان رضوی ، عدم قطعیت ، ریزمقیاس نمایی