بهبود مدل سازی حوضه آبریز با تجمیع مولفه های اصلی هیدرولوژیک در مدل SWAT

آگاهی دقیق تر از مولفه های بیلان آب در سطح حوضه های آبریز، به فهم بهتر رفتار هیدرولوژیک حوضه ها کمک شایانی خواهد نمود. در این تحقیق تاثیر کاربرد دو مولفه رواناب و تبخیر- تعرق واقعی در مدل سازی حوضه آبریز نیشابور (۹۵۰۰ کیلومتر مربع) در قالب مدل SWAT (Soil Water Assessment Tool) مورد بررسی قرار گرفت. مدل یک بار به کمک داده های رواناب و بار دیگر به صورت ترکیبی و با استفاده از داده های رواناب و تبخیر- تعرق واقعی به-دست آمده از تکنیک سنجش از دور، واسنجی و رفتار آن در برآورد همین دو مولفه در دوره زمانی جداگانه ای اعتبارسنجی شد. نتایج آنالیز حساسیت مدل نشان داد که پارامترهایی نظیر آب قابل دسترس، ضریب جبران کننده تبخیر از سطح خاک و ضریب جبران کننده جذب رو به بالای آب توسط گیاه بیشترین حساسیت را به تغییرات ورودی مدل از خود نشان دادند. نتایج نشان داد که ریشه میانگین مربعات خطا در برآورد رواناب در مرحله اعتبارسنجی و در سه ایستگاه آب سنجی اندراب، خرو مجموع و حسین آباد برای مدل واسنجی شده بر اساس رواناب در بازه ۰۶/۰ تا ۱۹/۰ و برای مدل ترکیبی در بازه ۰۲/۰ تا ۰۹/۰ متر مکعب در ثانیه متغیر بود. اما نقش استفاده از هر دو مولفه رواناب و تبخیر- تعرق واقعی در پیش بینی تبخیر- تعرق واقعی برجسته تر بود. ریشه میانگین مربعات خطا در برآورد تبخیر- تعرق واقعی در سه زیرحوضه منتخب و برای مدل واسنجی شده بر اساس رواناب در بازه ۱۰ تا ۵۲/۱۸ و برای مدل واسنجی شده ترکیبی در بازه ۸۴/۶ تا ۸۲/۷ میلیمتر در ماه متغیر بود

کلیدواژه ها:

آنالیز حساسیت ، ایستگاه آب سنجی ، تبخیر- تعرق واقعی ، سنجش از دور ، دبی رواناب