مدل هارگریوز- سامانی تعدیل یافته بر مبنای ارتفاع در مناطق مرتفع ایران

سازمان غذا و کشاورزی (FAO)، مدل پنمن- مانتیث فائو ۵۶ را به عنوان یک روش استاندارد در برآورد تبخیرتعرق مرجع (ETo) پیشنهاد کرده است. با این حال در مناطق مرتفع اغلب به دلیل کمبود ایستگاه­ های هواشناسی، مشکلات دیدبانی و ناقص بودن داده ­های هواشناسی لازم، استفاده از این مدل با عدم قطعیت مواجه است. بنابراین، در این مناطق باید از مدل­ هایی استفاده شود که به متغیرهای هواشناسی کمتری نیاز داشته باشند و همچنین بتوان آنها را به عنوان تابعی از ارتفاع درنظر گرفت. از این رو در تحقیق حاضر از داده­ های ۲۸ ایستگاه سینوپتیک ایران با ارتفاع بیش از ۲۰۰۰ متر از سطح دریا در بازه زمانی سال­های ۲۰۱۹-۱۹۸۹ برای تعدیل مدل هارگریوز- سامانی بر اساس ارتفاع و تصحیح ضرایب عامل دما استفاده شد. مقایسه نتایج حاصل از مدل پنمن- مانتیث فائو ۵۶ به عنوان روش استاندارد و مدل های هارگریوز- سامانی اصلی و هارگریوز- سامانی تعدیل‎ یافته نشان داد که مدل تعدیل ‎یافته بر اساس ارتفاع، نتایج بهتری نسبت به مدل اصلی ارائه می ­دهد و قادر است تبخیر-تعرق مرجع در مناطق مرتفع ایران را با دقت مناسب ­تری برآورد کند. بیش ترین نزدیکی در تخمین تبخیرتعرق با مدل هارگریوز- سامانی تعدیل‎ یافته و مدل پنمن- مانتیث فائو ۵۶ بر اساس نتایج شاخص ­های آماری MBE، MAE، RMSE، PVC، LVC، d، r و PI در ایستگاه­‎ های فیروزکوه، بافت، بلده، سی­ سخت، آوج، خوانسار، آبعلی، داران، فریدون شهر، بروجن، سمیرم، الیگودرز، فرخ ­شهر، دماوند، سپیدان و سامان مشاهده شد که نسبت به مقادیر حاصل از مدل هارگریوز- سامانی اصلی به طور میانگین ۱۴ درصد کاهش خطا داشت.

کلیدواژه ها:

تابع ارتفاع ، تبخیرتعرق ، ضرایب تصحیح ، هارگریوز-سامانی