بررسی موانع تشکیل خانواده وعوامل موثر در تاخیر ازدواج زنان ایرانی از دیدگاه خبرگان علمی

نهاد خانواده در زندگی فردی و اجتماعی ایرانیان به عنوان کانون تامین کننده نیازهای اجتماعی و مادی افراد است. اما نهاد خانواده درچند ده ه اخیر تغییرات قابل توجهی را تجربه نموده است. از جمله این تغییرات می توان به افزایش در سن ازدواج اشاره نمود. تاخیر در ازدواج به عنوان شاخصی تاثیرگذار بر تعویق در تشکیل خانواده و کاهش باروری از اهمیت ویژه ای برخودار است. بر این اساس برنامه ریزان و سیاست گذاران به دنبال ارائه راهکارهای مناسب و کارآمد با هدف کاهش در تاخیر ازدواج هستند. از آنجا که تاخیر در ازدواج از عوامل متعددی تاثیر میپذیرد، رتبه بندی این عوامل میتواند در سیاست گذاری های هدفمند نقش آفرین باشد. لذا استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و مصاحبه با خبرگان به منظور رتبه بندی این عوامل در مقاله حاضر مورد توجه قرار خواهد گرفت. بدین منظور، پرسشنامه خبره طراحی و توسط خبرگان علمی تکمیل شد و سپس نتایج استخراجشده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار اکسپرت چویس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که شاخص کاهش ارزش ازدواج بیشترین اثرگذاری و شاخص عوامل اقتصادی دارای کمترین اثر را در به تاخیر افتادن ازدواج زنان ایرانی دارد. از دیدگاه خبرگان از بین زیرشاخصهای موثر بر تاخیر افتادن ازدواج، گسترش ارتباط دوستی پسر و دختر قبل از ازدواج رتبه اول را به خود اختصاص میدهد. در مجموع یافته ها نشان میدهد که از نظر خبرگان عوامل نگرشی و ارزشی نسبت به عوامل ساختاری در به تاخیر انداختن ازدواج زنان ایرانی و تشکیل خانواده موثرتر هستند. نتایج سیاستی یافته های این تحقیق بیانگر این است که فراهم آوردن شرایطی در جامعه برای تغییر مثبت در نگرشهای و ارزشهای ازدواج میتواند روند تاخیر در ازدواج زنان ایرانی را کاهش دهد.

کلیدواژه ها:

تاخیر در ازدواج ، زنان ، خبرگان ، روش تحلیل سلسه مراتبی ، نرم افزار اکسپرت چویس.