میزان انطباق فهرستنویسی توصیفی پیشینه های کتابشناختی کتاب های فارسی موجود در لوح فشرده کتابشناسی ملی ایران (۸۴ – ۸۸) با AACR۲

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه فهرستنویسی توصیفی کتاب های فارسی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در سال های ۱۳۸۴ – ۱۳۸۸ و تعیین میزان انطباق آن با قوانین فهرستنویسی انگلوآمریکن انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی مقایسه­ای و تحلیل محتوا انجام گرفته است. محتوای اطلاعات کتابشناختی لوح­فشرده کتابشناسی ملی با اصل کتاب ها مقایسه و اطلاعات به دست آمده  به وسیله سیاهه وارسی محقق ساخته گردآوری شد. جامعه پژوهش مرکب از ۲۰۱۱۴۴  پیشینه کتابشناختی بود که نمونه­ای شامل ۱۹۰۲ عنوان پیشینه کتابشناختی از لوح­فشرده کتابشناسی ملی با روش نمونه­گیری تصادفی منظم استخراج شد تا میزان تطابق و کیفیت فهرستنویسی این پیشینه ها با قواعد فهرستنویسی انگلوآمریکن، مورد بررسی قرار گیرد. یافته ها: به طور کل فهرستنویسی توصیفی کتاب های فارسی جمعا در ۸۲ درصد موارد صحیح عمل شده و در ۱۸ درصد موارد صحیح عمل نشده است. در این میان ناحیه وضعیت نشر دارای بیشترین درصد صحت (۳/۹۶ درصد) و کم ترین درصد خطا (۷/۳ درصد) و  ناحیه یادداشت­ها دارای کم ترین درصد صحت (۸۵/۵۹ درصد) و بیشترین درصد خطا (۱۵/۴۰ درصد) بوده است. از طرفی آزمون خی­دو -  با احتساب ۹۰ درصد صحت و ۱۰ درصد خطا -  بیانگر این نکته است که میان میزان صحت فهرستنویسی در نواحی مورد مطالعه تفاوت معنیداری وجود دارد. به طوری که در ناحیه یادداشت به طور معنیداری کمتر از حد استاندارد و در وضعیت نشر بیشتر از حد استاندارد است. در سایر نواحی کیفیت صحت برابر با قواعد آنگلوآمریکن است. نتیجه­گیری: با توجه به محاسبات آماری میان میزان خطا در سالهای مورد مطالعه تفاوت معنیداری وجود ندارد. بر این اساس، می­توان نتیجه گرفت که کتابخانه ملی در انجام فهرستنویسی توصیفی کتاب های فارسی به طور نسبی دارای عملکرد مطلوبی بوده است.

کلیدواژه ها:

فهرستنویسی توصیفی ، کتاب های فارسی ، لوح فشرده کتابشناسی ملی ایران ، قواعد فهرستنویسی انگلوآمریکن