مقایسه کاربرد روش های اقتصاد سنجی در ارزشگذاری اقتصادی خدمات کتابخانه ها

هدف: مقایسه کاربرد روش­های اقتصادسنجی در ارزشگذاری اقتصادی خدمات­کتابخانه­های مرکزی است. روش: ارزش­گذاری مشروط با تکنیک اولویت­های اظهار شده و روش های اقتصادسنجی چون رگرسیون خطی، لجستیک، پروبیت و هگمن استفاده شده است. جامعه آماری کاربران کتابخانه­های مرکزی که با استفاده از روش نمونه­گیری­خوشه­ای­دومرحله­ای، تعداد۱۰­کتابخانه انتخاب و حجم نمونه با استفاده ازفرمول میشل­وکارسون درسطح۱۰درصد۸۵۴ نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده­ها پرسش نامه محقق ساخته دو بعدی با ۴۰ سوال که از روایی صوری و پایایی با آلفای کرونباخ ۸۳/۰ برخوردار است. یافته ­ها: در بررسی اثر نهایی هر یک از متغیرها، مقدار تغییر در احتمالات پیش­بینی­ شده متغیر وابسته الگو (تمایل به پرداخت کاربران) به ازای یک واحد تغییر در متغیر مورد نظر )در حالی که دیگر متغیرها ثابت هستند) نشان داد که بین متغیرهای توضیحی به کار گرفته شده در مدل­ها هیچگونه هم­خطی وجود ندارد، به گونه­ای که ضریب همبستگی دو به دوی هیچ­کدام از متغیرهای مستقل بیش از ۵۴ درصد نبود. نتیجه گیری: عوامل جمعیت­شناختی و فردی بیشتر از سایر عوامل برتمایل به پرداخت افراد موثر هستند. بر اساس کشش وزنی متغیر درآمد، درصورت ثابت بودن سایر عوامل موثر، افزایش۱ درصدی در درآمد پاسخگویان احتمال پذیرش مبلغ پیشنهادی را بیش از ۷۰% افزایش می­دهد. تفاوت معنی­داری در نتایج حاصل از دو روش لاجیت و پروبیت خطی مشاهده نشد. روش دو مرحله­ای هگمن نیز با وجودی که می­تواند میان عوامل موثر بر پذیرش تمایل به پرداخت و نیز عوامل موثر بر میزان آن تمایز قایل شود، در مجموع تمایل به پرداخت را نسبت به دو روش دیگر به میزان کمتری برآورد نمود.

کلیدواژه ها:

Library services ، Economic valuation ، econometrics ، Willingness to pay ، Central libraries