ارزیابی تغییرات کاربری اراضی در مناطق با ریسک بالای تعارض خرس قهوه ای در استان فارس

ارزیابی تغییرات صورت گرفته در زیستگاه گامی مهم در اولویت بندی مکانی برنامه های کاهش تعارض انسان و حیات وحش است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تغییرات کاربری اراضی در محدوده مناطق با ریسک بالای تعارض خرس قهوه ای در استان فارس اجرا شد. در گام نخست، با استفاده از نقاط وقوع تعارض، متغیرهای پیش بینی کننده و رویکرد اجماع مدل های کوچک، نقشه مناطق با ریسک بالای تعارض تهیه شد. در گام دوم، با استفاده از روش های سنجش از دور، روند تغییرات کاربری اراضی در بازه زمانی ۳۰ ساله در محدوده مناطق با ریسک بالا ارزیابی شد. نتایج مدل سازی ریسک نشان داد که فاصله از مناطق روستایی، کریدورهای مهاجرتی و تراکم لکه های جنگلی مهم ترین متغیرها در احتمال وقوع ریسک تعارض خرس است. به ترتیب ۳/۷۵ و ۶/۹۱ درصد از منطقه در طبقات با خطر بالا و متوسط قرار گرفت. ارزیابی تغییرات کاربری نشان داد در یک بازه زمانی ۳۰ ساله سطح باغات و اراضی کشاورزی از ۱۲۱۶۷ به ۵۲۶۶۲ هکتار افزایش یافته است. چنین تغییری می تواند احتمال تعارض خرس با جوامع بومی را افزایش دهد. بر اساس نتایج این پژوهش طرح ریزی برنامه ریزی های بین سازمانی به منظور جلوگیری از روند تخریب عرصه های طبیعی جهت کاهش تعارضات انسان و حیات وحش امری ضروری است.

کلیدواژه ها:

Human-brown bear conflict ، Landuse changes ، Risk modeling ، Conflict hotspots ، تعارض خرس قهوه ای-انسان ، تغییرات کاربری اراضی ، مدل سازی ریسک ، نقاط داغ تعارض