تاثیرات حرارت ناشی از افزایش عمق و تشعشعات هسته ای و نیز افزایش غلظت نمک بر بنتونیت مصرفی در مراکز دفن پسماندهای هسته ای

مراکز دفن پسماندهای هسته ای پرخطر، در عمق ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ متری از سطح زمین احداث می گردند. مناطق کویری به جهت دور بودن از مراکز جمعیت و وجود خاک های رسی که خواصی از قبیل شکل پذیری، تورم، نفوذ­­­ناپذیری و     ترمیم­پذیری خودکار در صورت ترک خوردن دارند، مکان مناسبی برای نگهداری پسماندهای هسته ای می باشند. در میان انواع رس ها، رس بنتونیت به دلیل فراوانی آن و دارا بودن خواص مکانیکی مناسب، به عنوان لایه محافظ پسماندهای هسته ای مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به افزایش دما ی خاک اطراف مراکز دفن پسماند های هسته ای بر اثر افزایش عمق و تشعشعات تا مرز ۱۱۵ درجه، ضرورت مطالعه رفتار مکانیکی رس در این دما نمایان می گردد، لذا جهت بررسی این موضوع اقدام به ارتقاء دستگاه تحکیم معمولی (با اضافه نمودن مخزن آب مجزا و المنت حرارتی) گردید. نتایج آزمایشات حاکی از این بود که تاثیر غلظت نمک به مراتب بیشتر و تعیین­کننده تر از افزایش دما بر روی نمونه های بنتونیت می باشد. در اثر افزایش غلظت نمک، نفوذ پذیری رس افزایش یافته و میزان تورم بنتونیت نیز که برای ترمیم ترک ها حائز اهمیت است، شدیدا کاهش می یابد. لذا در چنین شرایطی پیشنهاد می گردد از لایه های ضخیم تر رس برای پوشش اطراف مخازن پسماند استفاده شود. ضمنا با توجه به تاثیر کمتر افزایش دما بر رفتار نمونه های رسی، در مطالعات آتی می توان از تاثیرات دما چشم­پوشی نموده و با استفاده از تجهیزات موجود و بدون اعمال افزایش دما، اقدام به پژوهش جدید نمود.

کلیدواژه ها:

آزمایش تحکیم ، افزایش دما ، افزایش نمک ، بنتونیت ، دفع پسماند هسته ای