مقایسه شدت بیماری زایی، جدایه های Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerium از مناطق مختلف ایران و تاثیر آنها بر شاخص های رشد خیار

پژمردگی و پوسیدگی ریشه و طوقه خیار بر اثر Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum از بیماری­های مهم و متداول این گیاه در ایران و دیگر کشور­ها محسوب می­شود. در این تحقیق بررسی تفاوت شدت بیماری­زایی جدایه­های این قارچ بیماری­زا و میزان تاثیر هر یک از آنها بر رشد رویشی گیاه مورد بررسی قرار گرفت. بیماری­زایی ۵۰ جدایه که از بوته­های خیار با علائم پژمردگی و زردی از مناطق مختلف ایران جدا­سازی شده بودند، بر روی خیار رقم نگین مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان مایه­زنی شده و شاهد تا ۱۴ روز در دمای ۲۵ درجه سلسیوس قرار گرفتند. درصد وقوع بیماری با علائم پژمردگی و یا زردی و نیز درصد شدت بیماری و شاخص­ های رشدی شامل وزن ریشه و اندام ­های هوایی ۱۰ روز پس از مایه­زنی تعیین گردید. بین جدایه­ های مناطق مختلف، از نظر درصد وقوع بیماری، شدت بیماری و شاخص­ های رشدی در سطح ۱% اختلاف معنی­ داری وجود داشت. بیشترین درصد وقوع بیماری در بوته­ های مایه ­زنی شده با جدایه­ های F-۱۱۱-۲، F-۱۳۳-۲ و H۸ مشاهده شد و بیشترین شدت بیماری توسط جدایه­ هایF-۱۱۱-۲ ، F-۱۶۰-۱۲ و F-۱۱۱-۵ ایجاد گردید. جدایه­های F-۱۱۱-۵، F-۱۶۰-۱۲ و F-۱۲۱-۴ بیشترین تاثیر را در کاهش وزن ریشه و همچنین جدایه ­های F-۱۶۰-۱۲، F-۱۲۱-۴ و F-۱۱۱-۱۰ بیشترین تاثیر را روی کاهش وزن تاج داشتند. بنابراین می ­توان جدایه F-۱۶۰-۱۲ را با اثر­بخشی بر روی وزن تاج و ریشه و با بیشترین شدت بیماری به­ عنوان بیماری­ زا­ترین جدایه معرفی نمود.

کلیدواژه ها:

شدت بیماری زایی ، Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum ، شاخص های رشدی