تعیین غلظت و میزان آلودگی خاک های سطحی حوضه آبخیز باغان با استفاده از شاخص های آلودگی و زمین آمار

اطلاع و آگاهی از توزیع غلظت فلزات سنگین در اجزای مختلف ذرات خاک به منظور ارزیابی خطر فلزات سنگین دارای اهمیت است. این مطالعه با هدف ارزیابی برخی شاخص های آلودگی و تغییرات مکانی در برآورد آنها در اجزای مختلف ذرات خاک سطحی (۲۰۰۰> و ۶۳> میکرون) در حوضه آبخیز باغان در جنوب شرقی استان بوشهر با وسعتی حدود ۹۲۹ کیلومتر مربع انجام گرفت. ۱۲۰ نمونه مرکب خاک سطحی از عمق۰ تا ۲۰ سانتی متر با استفاده از تکنیک ابر مکعب لاتین برداشته شدند. آلودگی خاک با استفاده از شاخص های ژئوشیمیایی ضریب آلودگی (CF) و بار آلودگی (PLI) مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور مدل سازی تغییرات مکانی CF و PLI از روش کریجینگ در محیط Arc GIS بهره گرفته شد. بر اساس ارزیابی های صورت گرفته، شاخص CF نشان داد که ذرات در اندازه ۲۰۰۰> میکرون نسبت به همه فلزات در شرایط آلودگی متوسط (۳≤ CF<۱) قرار دارند و با ریزتر شدن ذرات خاک (ذرات با قطر۶۳> میکرون) نسبت به فلز Cd وضعیت آلودگی قابل توجهی و نسبت به سایر فلزات آلودگی متوسط را نشان می دهد. CFZn، CFCu و CFFe در کلاس اندازه ذرات ۲۰۰۰> میکرون و CFPb در کلاس ریزتر با مدل کروی و سایر ضرایب آلودگی فلزات با مدل نمایی برازش داده شدند. بیشترین دامنه تاثیر در ۲۰۰۰> و ۶۳> میکرون به ترتیب مربوط به CFCd و CFFe است. یافته های این مطالعه موید این است که منطقه مورد مطالعه نیازمند اقدامات اصلاحی نسبت به فلز کادمیوم و پایش مداوم در محیط است.

کلیدواژه ها:

Soil contamination ، Geostatistics ، Contamination factor ، Pollution load index ، Baghan watershed. ، آلودگی خاک ، زمین آمار ، ضریب آلودگی ، بارآلودگی و حوضه آبخیز باغان